Zobacz Gitary w sklepie Muzyczny.pl
Zobacz Gitary elektryczne w sklepie Muzyczny.pl
Gitara elektryczna to zdecydowanie jeden z najpopularniejszych instrumentów jeśli chodzi o muzykę rozrywkową. Początki popularnej do dnia dzisiejszego „dechy” sięgają lat czterdziestych dwudziestego wieku. Gitara elektryczna potrzebuje jednak czegoś co sprawia, że zagra. Przetworniki gitarowe, które mają chyba największy wpływ na brzmienie, przez dziesięciolecia przeszły i przechodzą nadal ewolucję i zmieniają się by jeszcze bardziej dostosować się do potrzeb współczesnych muzyków. Pozornie prosta konstrukcja przetwornika gitarowego może zmienić diametralnie charakter gitary, w zależności od rodzaju magnesu, ilości zwojów i założeń projektanckich.
Krótka historia przetwornika gitarowego
O ile wielki BUM! na gitary elektryczne pojawił się, tak jak pisałem wcześniej, w latach czterdziestych i pięćdziesiątych to próby wzmocnienia sygnału pojawiły się już wcześniej. Pierwsze próby z zastosowaniem igły gramofonowej instalowanej w gitarach akustycznych nie przyniosły zamierzonych rezultatów. Przełomowe okazały się pomysły jednego z pracowników firmy Gibson – Waltera Fullera, który zaprojektował w roku 1935 przetwornik magnetyczny, znany praktycznie do dnie dzisiejszego. Od tego czasu postęp nabrał ogromnego tempa. W 1951 roku pojawił się Fender Telecaster – pierwsza seryjnie produkowana gitara elektryczna z korpusem wykonanym z litego drewna. Taka konstrukcja wymagała zastosowania specjalnych przetworników, które będą na tyle skuteczne, by pomóc nagłośnić instrument mający przebić się na co raz głośniej grającą sekcję rytmiczną. Od tego czasu rozwój technologii związanej z pickupami nabrał niesamowitego tempa. Producenci zaczęli eksperymentować z mocą magnesów, materiałami , łączeniem cewek.
Budowa i zasada działania przetwornika do gitary elektrycznej
Przetworniki zbudowane są najczęściej z trzech elementów magnesu trwałego, rdzeni magnetycznych i cewki. Magnes trwały generuje stałe pole magnetyczne a wprowadzona w wibracje struna powoduje zmianę strumienia indukcji magnetycznej. W zależności od intensywności tych drgań zmienia się głośność i brzmienie całości. Nie bez znaczenia jest także materiał z jakiego wykonany jest przetwornik, moc magnesów a także materiał z jakiego wykonane są struny. Przetworniki mogą być zamknięte w obudowie metalowej lub z tworzywa sztucznego. Na finalny dźwięk ma także konstrukcja przetwornika i ich rodzaje.
Rodzaje przetworników
Najprościej gitarowe pickupy podzielić można na jednocewkowe (single-coil) i dwucewkowe (humbucker). Obie grupy cechują różne walor brzmieniowe, inna moc wyjściowa co wiąże się z różnorodnym zastosowaniem.
• Single-coil – najszersze zastosowanie znalazły w konstrukcjach typu Fender. Charakteryzują się jasnym, dość „surowym” brzmieniem i mniejszym sygnałem. Problemem tego typu konstrukcji są niechciane przydźwięki, nazywane „brumem”, które szczególnie uciążliwe są kiedy stosujemy różnego typu przestery. Mimo tych ułomności pickupy te cieszą się niesłabnącą popularnością i trudno zliczyć wybitnych gitarzystów, którzy swoje niepowtarzalne brzmienie zbudowali właśnie na singlach. Z głównych zalet tego typu przetworników to wspomniane wyżej brzmienie, ale także świetna odpowiedź na artykulację, naturalne przenoszenie walorów gitary na głośnik wzmacniacza. Współcześnie kilku producentów zaprojektowało bezszumowe songle-coil, dodając dodatkową cewkę, która jest nieaktywna. Pozwoliło to wyeliminować brum przy zachowaniu charakterystyki typowego singla. Przeciwnicy tego rozwiązania uważają jednak, że ma ono wpływ na brzmienie i zatraca oryginalny dźwięk. Do grupy single-coil zaliczyć należy także przetworniki P-90, często stosowane w gitarach typu Gibson, by rozjaśnić ciemne brzmienie mahoniowego drewna. P-90 mają mocniejszy sygnał i nieco cieplejszy dźwięk. Podobny charakter posiadają fenderowskie przetworniki stosowane w gitarach Jazzmaster. Mocniejszy sygnał, świetnie sprawdza się z przesterowanymi barwami a surowość brzmienia spodobała się gitarzystom obracającym się w szeroko pojętej muzyce alternatywnej.
Zestaw przetworników single-coil firmy Fender
• Humbucker -powstał głównie z potrzeby wyeliminowanie niechcianych przydźwięków emitowanych przez pickupy z jedną cewką. Jednak jak to bywa często w tego typu historiach, „skutki uboczne” zrewolucjonizowały muzykę gitarową. Dwie cewki zaczęły odzywać się zupełnie inaczej niż single. Brzmienie stało się mocniejsze, cieplejsze, pojawiło się więcej basów i uwielbianego przez gitarzystów środkowego pasma. Humbuckery lepiej znosiły co raz mocniej przesterowane brzmienia, wydłużył się sustain przez co solówki zabrzmiały jeszcze bardziej epicko i potężnie. Humbucker stał się nieodłączną częścią muzyki rockowej, bluesa i jazzu. Bogate brzmienie wydaje się być „ładniejsze” i bardziej „okiełznane” niż w przypadku singli, ale jednocześnie cięższe. Dało to pole do wprowadzania mocniejszych magnesów, które przyjmowały co raz większą ilość przesteru. Jazzmani cenią humbuckery za ciepłe, lekko skompresowane brzmienie. W połączeniu z gitarami typu hollowbody generują one naturalny i bogaty w harmoniczne dźwięk idealny do tego stylu muzycznego.
Humbucker firmy Seymour Duncan
Ostatnie dziesięciolecia zaowocowały niezliczoną liczbą rozwiązań spowodowanych postępem technologicznym. Firma EMG wprowadziła na rynek przetworniki aktywne, których naturalny sygnał został zminimalizowany i wzmocniony sztucznie wbudowanym preampem aktywnym. Pickupy te wymagają dodatkowego zasilania (najczęściej jest to bateria 9V). Dzięki takiemu rozwiązaniu udało się praktycznie do zera zredukować szumy i przydźwięki nawet przy ekstremalnie mocnych przesterach. Występują w formie singli i humbuckerów. Brzmienie jest wyrównane, nowoczesne i w szczególności upodobali je sobie muzycy metalowi. Przeciwnicy przetworników aktywnych twierdzą, że nie brzmią one wystarczająco naturalnie i ciepło a ich sygnał jest zbyt skompresowany, szczególnie na czystych i lekko przesterowanych barwach.
Obecnie na rynku istnieje wielu producentów wysokiej jakości przetworników do gitary elektrycznej. Obok prekursorów takich jak Gibson i Fender, najwyższą renomą cieszą się Seymour Duncan, DiMarzio, EMG. Również w Polsce znajdziemy przynajmniej dwie światowe marki. Bez wątpienia są nimi Merlin i Hathor Pickups.
↑ Do góry
