Skrzypce, altówki, wiolonczele oraz większość kontrabasów wykonana jest z drewna. Jest to „żywy” materiał, który jest bardzo podatny na warunki zewnętrzne, dlatego trzeba poświęcić szczególną uwagę jego konserwacji i przechowywaniu.
Przechowywanie
Instrument należy przechowywać w odpowiednim futerale, z dala od bezpośredniego działania słońca, w pokojowej temperaturze. Unikajmy wynoszenia instrumentu na duże mrozy, nie zostawiajmy go latem w rozgrzanym samochodzie. Drewno przechowywane w niestabilnych warunkach atmosferycznych będzie pracowało, może ulegnąć odkształceniom, rozklejać się, lub pękać.
Warto również chowając instrument do futerału okryć go specjalną kołderką lub włożyć do satynowego woreczka, natomiast w okresie grzewczym lub w wyjątkowo suchych warunkach dobrze jest przechowywać instrument z nawilżaczem, np. firmy Dampit. Taki nawilżacz trzymamy przez 15 sekund pod bieżącą wodą, dokładnie wycieramy, usuwany nadmiar wody i umieszczamy w „efie”. Wilgoć będzie się stopniowo uwalniać nie narażając drewna na rozeschnięcie. Wilgotność otoczenia zmierzyć można za pomocą higrometru, w który są wyposażone niektóre futerały.
Czyszczenie
Po każdym graniu należy przetrzeć instrument flanelową lub mikrofibrową szmatką, ponieważ osad z kalafonii wżera się w lakier i może go zmatowić. Dodatkowo raz na jakiś czas, kiedy zauważymy, że brud mocno osadził się na płycie instrumentu, możemy użyć specjalistycznego płynu do czyszczenia, np. firmy Petz lub Joha. Firma ta proponuje nam dwa rodzaje płynów – do czyszczenia oraz do nabłyszczania. Po dokładnym wytarciu instrumentu na sucho, nanosimy na inną szmatkę małą ilość płynu i bardzo delikatnie przecieramy lakierowaną część instrumentu. Później zabieg powtarzamy przy użyciu płynu do polerowania. Najlepiej unikać kontaktu płynów ze strunami, ponieważ może to zabrudzić włosie smyczka przy następnym graniu, dlatego też do suchego przecierania najlepiej używać oddzielnej szmatki.
Zabiegu tego nie powinno się powtarzać zbyt często, a instrument należy pozostawić do wyschnięcia przed następnym graniem, aby uniknąć kontaktu pyłu z kalafonii z płynem. Nie należy używać do czyszczenia wody, mydła, środków do czyszczenia mebli, spirytusu itp.! Na rynku dostępne są również bardzo dobre mleczka do czyszczenia firmBella, Cura,Hill oraz ekskluzywny płyn do czyszczenia Weisshaar.
Do polerowania świetnie nadają się olejki firmy Kolstein, lub bardziej domowym sposobem, niewielka ilość oleju lnianego. Do czyszczenia strun świetnie nadają się płyny firmy Pirastro lub zwyczajny spirytus. Przy czyszczeniu strun należy zachować wyjątkową ostrożność, ponieważ specyfiki z alkoholem absolutnie nie mogą mieć kontaktu z lakierem lub podstrunnicą, ponieważ je zniszczą!
Warto około raz na rok zostawić nasz instrument na parę godzin lutnikowi, aby go odświeżył i przejrzał. Pręt smyczka należy czyścić wyłącznie na sucho unikając kontaktu szmatki z włosiem. Nie należy używać środków nabłyszczających na smyczku.
Konserwacja akcesoriów
Kalafonię należy przechowywać w oryginalnym opakowaniu, nie narażając jej na zabrudzenia ani bezpośrednie działanie słońca. Pokruszonej po upadku kalafonii nie należy sklejać, ponieważ straci ona swoje właściwości i zniszczy włosie smyczka!
Szczególną uwagę należy zwrócić na podstawek. Przy zakładaniu strun, przy zmianach temperatury lub po długotrwałym strojeniu podstawek będzie się wykrzywiał. Trzeba kontrolować jego łuk i w miarę możliwości trzymając podstawek po obu stronach, delikatnym ruchem wyrównywać wszystkie nienaturalne odgięcia. Jeśli nie jesteśmy pewni tego co robimy, najlepiej zwrócić się po pomoc do bardziej doświadczonego muzyka lub do lutnika, ponieważ upadek podstawka może spowodować przewrócenie się duszy, co może doprowadzi do pęknięcia płyty instrumentu.
Nigdy nie należy ściągać więcej niż 1 struny na raz! Jeśli chcemy je wymienić, zróbmy to po kolei. Nie naciągajmy ich zbyt mocno, ponieważ podstawek może się złamać. Kołki należy konserwować specjalistyczną pastą, np. firm Petz,Hill lubPirastro, aby płynnie się poruszały. Kiedy są zbyt luźne i skrzypce rozstrajają się, można użyć pasty Hiderpaste, a jeśli nie mamy profesjonalnego produktu w zanadrzu, użyjmy talku lub kredy.
Podsumowując…
Niektórzy muzycy praktykują rozluźnianie kołków po graniu, aby dać drewnu „odpocząć”, wiolonczeliści czasem używają dwóch nawilżaczy jednocześnie aby podwójnie zapobiegać rozsychaniu, inni jeszcze czyszczą wnętrza skrzypiec i altówki sypkim, surowym ryżem. Wiele jest sposobów, ale najważniejsze jest aby pielęgnować instrument z wielką starannością, a pomoże nam to uniknąć dodatkowych kosztów związanych z jego naprawą.
↑ Do góry
