Tabulatury gitarowe

Tabulatura gitarowa, to w dużym skrócie uproszczony zapis nutowy, który pozwala gitarzystom szybko i efektywnie zrozumieć, jakie dźwięki grać, bez konieczności znajomości tradycyjnej notacji muzycznej. Tabulatura przedstawia sześć linii, które odpowiadają sześciu strunom gitary, a cyfry umieszczone na tych liniach wskazują, na którym progu należy nacisnąć strunę.

W przeciwieństwie do zapisu nutowego, który wskazuje wysokość dźwięku oraz jego długość, tabulatura skupia się wyłącznie na wskazaniu miejsca na gryfie, które trzeba nacisnąć, aby uzyskać odpowiedni dźwięk. To sprawia, że tabulatury są niezwykle popularne wśród gitarzystów, szczególnie tych, którzy samodzielnie uczą się gry na gitarze i nie mają formalnego wykształcenia muzycznego.

Jak czytać tabulatury?

Tabulatura gitarowa składa się z sześciu równoległych linii. Każda z tych linii reprezentuje jedną ze strun gitary. Linia na samym dole odpowiada najgrubszej, najniżej brzmiącej strunie, czyli strunie E, podczas gdy linia na samej górze odpowiada najcieńszej strunie e.

Cyfry umieszczone na liniach wskazują, na którym progu należy nacisnąć daną strunę. Jeśli na przykład na linii odpowiadającej strunie A (druga od góry) zobaczysz cyfrę „3”, oznacza to, że musisz nacisnąć strunę A na trzecim progu. Jeśli natomiast zobaczysz na tabulaturze 0, oznacza to że struna ma być grana pusta, czyli bez naciskania żadnego progu.

Załóżmy, że mamy prostą linię melodyczną:

e|——————0–1–|

B|————-1–3——-|

G|———-2————-|

D|——-2—————-|

A|—-0——————-|

E|————————-|

W powyższym przykładzie gramy następujące dźwięki:

1. Zaczynamy od otwartej struny A (0 na drugiej linii od dołu)
2. Następnie naciskamy drugi próg na strunie D
3. Potem drugi próg na strunie G
4. Przechodzimy na pierwszy próg struny B
5. Następnie trzeci próg na strunie B
6. Gramy otwartą strunę e
7. Kończymy na pierwszym progu struny e.

Warto zwrócić uwagę na to, że tabulatura nie informuje o rytmie. Aby zrozumieć, jak długo należy trzymać dźwięk, musisz znać melodię, którą próbujesz zagrać, lub korzystać z dodatkowego zapisu rytmicznego.

Techniki gitarowe na tabulaturze

Tabulatury mogą również zawierać informacje na temat różnych technik gitarowych, które wpływają na brzmienie granej muzyki. Oto kilka najważniejszych technik oraz ich zapis na tabulaturze:

Slide

Slide polega na przesunięciu palca po strunie z jednego progu na drugi, bez odrywania go od gryfu, co powoduje płynne przejście między dźwiękami.

e|————-|

B|—7/9—–|

G|————|

D|————|

A|————|

E|————|

W powyższym przykładzie grasz dźwięk na siódmym progu struny B, a następnie przesuwasz palec w górę na dziewiąty próg tej samej struny.

Hammer-on

Hammer-on to technika, w której palec lewej ręki energicznie „uderza” w próg, powodując wydanie dźwięku bez konieczności ponownego szarpnięcia struny prawą ręką.

e|————-|

B|—5h7—–|

G|————-|

D|————-|

A|————-|

E|————-|

W tym przykładzie zaczynasz od naciśnięcia piątego progu na strunie B i bez szarpania struny prawą ręką, energicznie uderzasz palcem na siódmy próg, co powoduje, że wydobywa się wyższy dźwięk.

Pull-off

Pull-off to technika, która polega na odciągnięciu palca lewej ręki od struny w taki sposób, aby spowodować wybrzmienie niższego dźwięku na niższym progu lub otwartej strunie. Technikę tę można określić przeciwieństwem hammer-on. Obie te techniki są bardzo często używane po sobie.

e|————-|

B|—7p5—–|

G|————-|

D|————-|

A|————-|

E|————-|

W tym przypadku naciskasz siódmy próg na strunie B, a następnie odciągasz palec, aby struna wydała dźwięk piątego progu.

Vibrato

Vibrato to technika, w której dźwięk jest lekko zmieniany poprzez szybkie, kontrolowane drgania palcem, który naciska strunę na progu. Powoduje to, że dźwięk waha się wokół swojej podstawowej wysokości, co nadaje mu charakterystyczny efekt. Vibrato można wykonywać poruszając struną w pionie, co jest często spotykane w przypadku gitar elektrycznych i akustycznych, jak i w poziomie, jak to robią zazwyczaj osoby grające na gitarach klasycznych.

e|————-|

B|—7~——-|

G|————-|

D|————-|

A|————-|

E|————-|

Czym są akordy barowe?

Akordy barowe to akordy, w których jeden palec (najczęściej wskazujący) przyciska jednocześnie kilka strun na tym samym progu, tworząc tzw. „poprzeczkę”. Dzięki temu można łatwo przenosić akord w różne pozycje na gryfie, zachowując jego kształt i brzmienie, co jest bardzo przydatne w grze na gitarze.

Przykład akordu barowego F-Dur

Akord F-Dur jest jednym z najbardziej podstawowych akordów barowych. Oto jego zapis na tabulaturze:

e|—1—|

B|—1—|

G|—2—|

D|—3—|

A|—3—|

E|—1—|

W tym przypadku palec wskazujący przyciska wszystkie struny na pierwszym progu, tworząc poprzeczkę. Pozostałe palce (środkowy, serdeczny i mały) przyciskają odpowiednie struny, aby utworzyć pełny akord F-dur.

Czym są powerchordy?

Powerchordy to proste akordy składające się z dwóch lub trzech dźwięków: prymy (podstawowego dźwięku) i kwinty (piątego stopnia skali), a czasami również oktawy. Są one bardzo popularne w muzyce rockowej i metalowej ze względu na swoje mocne, pełne brzmienie oraz prostotę w wykonaniu.

Przykład powerchordu G5

Powerchord G5 to jeden z najprostszych i najczęściej używanych powerchordów. Oto jego zapis na tabulaturze:

e|——-|

B|——-|

G|——-|

D|—5—|

A|—5—|

E|—3—|

W tym przypadku palec wskazujący przyciska strunę E na trzecim progu, a palce serdeczny i mały przyciskają struny A i D na piątym progu. Ten układ można łatwo przenosić w górę i w dół gryfu, zmieniając tym samym podstawowy dźwięk powerchordu.

Tabulatury a nauka gry na gitarze

Czytanie tabulatur to jedna z najważniejszych umiejętności, jakie warto opanować na początku przygody z grą na gitarze. Dla wielu początkujących gitarzystów tradycyjna notacja muzyczna może wydawać się złożona i trudna do przyswojenia, szczególnie jeśli nie mają wcześniejszego doświadczenia w teorii muzyki. Tabulatury oferują jednak prosty i intuicyjny sposób na naukę utworów, nawet bez znajomości nut. Dzięki tabulaturom można stosunkowo szybko zacząć grać różnorodne utwory znanych wykonawców, co jest niezwykle motywujące dla początkujących muzyków.

Jednym z największych atutów tabulatur jest to, że pozwalają one na szybkie opanowanie fragmentów znanych utworów lub ich pełnych wersji, co z kolei buduje pewność siebie i zachęca do dalszego ćwiczenia. Wystarczy kilka dni nauki, aby móc zagrać swoje ulubione riffy lub fragmenty piosenek, co daje ogromną satysfakcję i sprawia, że gitara staje się jeszcze bardziej fascynującym instrumentem.

Na koniec warto również wspomnieć, że niezaprzeczalnym atutem tabulatur jest ich wszechobecność. W internecie można znaleźć tabulatury niemalże do każdego popularnego utworu, niezależnie od gatunku muzycznego. Od prostych melodii popowych, przez złożone solówki rockowe, aż po akordowe progresje w utworach akustycznych – wszystko jest dostępne na wyciągnięcie ręki. Dzięki temu, początkujący gitarzyści mają dostęp do ogromnej bazy materiałów edukacyjnych, które można wykorzystać do samodzielnej nauki.