Jak wybrać struny do gitary basowej?

Wybór strun do gitary basowej jest bardzo ważny. Ten sam instrument może brzmieć diametralnie różnie zależenie od tego, jakie struny są na nim założone. Poznanie ich specyfikacji umożliwi podjęcie świadomej decyzji i uzyskanie wymarzonego brzmienia.

Materiały

Struny produkowane są głównie z 3 różnych materiałów. Każdy z nich wpływa w inny sposób na brzmienie.

Stal nierdzewna. Jeśli ktoś lubi mocną górkę i gwałtowny atak w dole pasma, będzie zadowolony ze strun wykonanych ze stali nierdzewnej. Dzięki wybijającemu się górnemu pasmu klang będzie wyraźnie słyszalny w każdym miksie, granie palcami nabierze bardziej metalicznego brzmienia, a granie kostką będzie brzmiało bardziej agresywnie.

Stal niklowana. Struny z tego materiału są zbalansowane. W brzmieniu równoważą się ze sobą mocne doły i wyraźne góry. Dzięki temu struny ze stali niklowanej są najczęściej używane przez basistów.

Nikiel. Mocne basy i słabiej zaznaczona górka sprawiają, że brzmienie staje się bardziej pełne. Górne pasmo wciąż da się wyczuć, choć jest już wyraźnie słabsze niż przy stali niklowanej. Nikiel jest polecany szczególnie dla fanów brzmień z lat 50’ i 60’, wtedy głównie z tego materiału wykonywano struny.

Rodzaj owijki

Zastosowany typ owijki nie tylko wpływa na brzmienie, ale też na szereg innych parametrów.

Round wound. Bardzo dźwięczne i selektywne. Dzięki temu jest to najbardziej popularny rodzaj owijki. Szybciej zużywają progi, a także należy częściej je wymieniać. Wydają dużo niepożądanych dźwięków podczas robienia slide’ów.

Half wound. (inaczej semi – flat wound lub semi – round wound). Są bardziej matowe przy zachowaniu umiarkowanej dźwięczności i selektywności. Propozycja dla tych, którzy szukają złotego środka pomiędzy round wound i flat wound. Wolniej zużywają progi oraz rzadziej trzeba je wymieniać. Wydają mniej niepożądanych dźwięków.

Flat wound. Bardzo matowe i mało selektywne. Stosowane często w jazzie dzięki swojemu brzmieniu i w basach fretless dzięki świetnej charakterystyce uzyskiwanych na nich slide’ów. Najwolniej zużywają progi i najrzadziej trzeba je wymieniać. Praktycznie nie wydają niepożądanych dźwięków przy slide’ach.

Specjalna owijka ochrona

Warto pomyśleć o strunach z owijką ochronną, ponieważ zużywają się dużo wolniej. Specjalna owijka ma mały wpływ na brzmienie. Dla brzmienia dużo ważniejsze są czynniki opisane powyżej. To prawda, że cena takich strun jest wyższa, ale dzięki temu nie trzeba ich często wymieniać, nawet w przypadku round wound ze specjalną owijką. Wspomnę jeszcze o tym, że innymi strunami o dłuższej żywotności są struny produkowane w ekstremalnie niskich temperaturach.

Menzura basu

Komplety strun do basu są różne ze względu na zastosowaną w gitarze basowej menzurę (długość czynną strun). Należy szukać strun z odpowiednim oznaczeniem, najczęściej short, medium, long i super long. O ile zbyt długie struny można zawsze skrócić, by móc je założyć, to zbyt krótkie struny nie da się wydłużyć, dlatego należy uważać, by nie kupić np. strun do menzury krótkiej do założenia na bas o menzurze długiej.

Menzura krótka – do 32” – short

Menzura średnia – od 32” do 34” – medium

Menzura długa – od 34” do 36” – long

Menzura bardzo długa – od 36” do 38” – super long

Rozmiar strun

Struny mają różne rozmiary. W gitarach basowych struny grubsze mają głębsze, bardziej potężne brzmienie, natomiast na cieńszych łatwiej się gra, co jest szczególnie ważne przy klangu. Najlepiej znaleźć równowagę pomiędzy wygodą a brzmieniem. Na zbyt grubych strunach po prostu nie będzie się dało grać, a zbyt cienkie mogą być na tyle luźne, że struny będą obijać się o progi i będą zbyt mało wyczuwalne, co jest wysoce niepożądane.

Oznaczenia na opakowaniach strun (light, regular, medium, heavy lub inne podobne) oznaczają jak bardzo sztywna będzie struna na basach z najpopularniejszą menzurzą, czyli 34”. Zestawy ze słowem „regular” uważa się za najbardziej standardowe dla basów o menzurze 34”. Wyjaśnienie kwestii innych menzur poniżej.

Menzury dłuższe powodują bardziej sztywne odczucie strun niż przy menzurach krótszych, co oznacza, że np. ten sam zestaw strun będzie odczuwany łagodniej na menzurze 30” niż na menzurze 34”. Bardzo dużą rolę odgrywa to w basach pięciostrunowych. Nie bez powodu basy pięciostrunowe mają często menzurę dłuższą niż 34”. Przy dłuższej menzurze najgrubsza struna B może być odpowiednio napięta nawet przy mniejszym jej rozmiarze. Jak na strunę B 125 to mało, choć na bardzo długiej menzurze może wystarczyć. Na menzurze 34” lub poniżej należy to rekompensować, zakładając strunę B np. o rozmiarze 130 lub 135, ponieważ 125 może być zbyt luźna.

W przypadku basów czterostrunowych może stać się to samo. Jeśli struna E na basie o menzurze 30” jest za luźna, należy ją wymienić na grubszą. Ta sama struna E na menzurze 34” najprawdopodobniej byłaby już odpowiednia. Zakładanie bardzo grubych strun na najdłuższych menzurach może sprawić, że przyciśnięcie struny do progu będzie bolesne, a na basach o krótkich menzurach ten sam zestaw będzie w sam raz.

Strojenie w niższych strojach niż standardowe E A D G wymaga grubszych strun. Na przykład na długich menzurach przestrojenie o 2 tony w dół nie będzie problemem przy strunach oznaczonych słowem „heavy” lub podobnie, a na krótkich menzurach już 1 ton w dół może spowodować, że te same struny będą o wiele za luźne.

Podsumowanie

Warto poeksperymentować z różnymi zestawami strun, by odkryć ten, który będzie najbardziej odpowiedni dla wykonywanego przez siebie stylu muzyki. Nie należy lekceważyć kwestii strun, ponieważ nawet najlepsza gitara basowa zabrzmi źle z niewłaściwie dobranymi do niej strunami.

Komentarze