Co to jest klawiatura MIDI?

Przeglądając ofertę instrumentów klawiszowych, można natknąć się na urządzenia, lub całą kategorię opisaną, jako „klawiatury MIDI”. Uwagę może zwrócić często atrakcyjna cena tych urządzeń, oraz dostępność dowolnych rozmiarów i typów klawiatur, włącznie z pełnymi klawiaturami młoteczkowymi. Czy może być to, tańsza alternatywa dla keyboardu bądź pianina cyfrowego?

Czym są klawiatury MIDI?

Uwaga! Same klawiatury MIDI nie są instrumentami muzycznymi. MIDI to elektroniczny protokół nut, zaś klawiatura MIDI jest tylko kontrolerem, bądź mówiąc bardziej muzycznie, elektronicznym manuałem, pozbawionym możliwości wydawania dźwięku. Taka klawiatura wysyła jedynie sygnał w formie protokołu MIDI, które nuty, kiedy i jak powinny być uruchomione.

A zatem aby używać klawiatury MIDI, potrzebny jest osobny moduł dźwiękowy (syntezator bez klawiatury) i zestaw głośników, albo komputer. Podłączenie klawiatury MIDI do komputera nie zapewnia jednak możliwości posiadania instrumentu za pół ceny.

Klawiatura sterująca AKAI LPK 25, źródło: muzyczny.pl

Po pierwsze, dlatego, że komputer niewyposażony w wyspecjalizowaną kartę dźwiękową i odpowiedni zestaw głośników, nie jest w stanie wytworzyć dźwięku, w jakości choćby zbliżonej do instrumentu akustycznego (a często ten dźwięk jest znacznie gorszy także od tego generowanego przez instrumenty elektroniczne).

Po drugie, przy użyciu komputera, potrzebne jest odpowiednie oprogramowanie, które wymaga zakupu, o ile grającemu zależy na brzmieniu instrumentu akustycznego dobrej jakości.

Po trzecie, nawet przy szybkim komputerze i zastosowaniu wyspecjalizowanej karty dźwiękowej za kilkaset złotych, taki program prawdopodobnie będzie działał z niewielkim opóźnieniem. Jeżeli opóźnienie jest niewielkie i stałe, wówczas można się do niego przyzwyczaić. Opóźnienia mogą być jednak znaczne i co gorsza, niestałe, zwłaszcza, jeżeli nie posiadamy odpowiedniej karty albo system operacyjny uzna, że w chwilowo ma „ciekawsze rzeczy do roboty”. W takich warunkach niemożliwe jest utrzymanie tempa i właściwego rytmu, a co za tym idzie, niemożliwe jest wykonanie utworu.

Aby móc rzeczywiście traktować klawiaturę MIDI i komputer, jako pełnosprawny instrument, ten drugi musi być odpowiednio dostosowany i wyspecjalizowany do zastosowań muzycznych, a to niestety kosztuje, często nie mniej niż samodzielny instrument. Klawiatura MIDI nie sprawdzi się, zatem, jako tani sposób na wykonywanie muzyki. Nie jest również potrzebna osobom chcącym od czasu do pobawić się wirtualnym syntezatorem albo skorzystać z programu uczącego rozpoznawania nut, bowiem każde współczesne pianino cyfrowe, syntezator lub keyboard, ma możliwość obsługi protokołu.

MIDI i podłączenia do komputera za pomocą portu MIDI, a wiele posiada również możliwość obsługi MIDI przez wbudowany port USB.

Dynamiczna klawiatura nożna MIDI firmy Roland, źródło: muzyczny.pl

Nie dla wykonawcy, więc, dla kogo?

Zupełnie inaczej sytuacja wygląda w przypadku osób chcących komponować na komputerze. Jeżeli cała muzyka będzie powstawać w komputerze i będzie on jedynym używanym syntezatorem oraz ostatecznym wykonawcą, a twórca nie zamierza wykonywać muzyki na żywo, wówczas najkorzystniejszym finansowo rozwiązaniem będzie rzeczywiście klawiatura MIDI.

Co prawda z pomocą oprogramowania można komponować muzykę wyłącznie za pomocą myszki, wprowadzanie nut jest znacznie szybsze przy użyciu klawiatury, zwłaszcza przy wprowadzaniu akordów. Wówczas zamiast mozolnie wprowadzać każdy ton z osobna, wystarczy jedno krótkie uderzenie w klawiaturę.

Wybór klawiatur MIDI jest szeroki, począwszy od 25 klawiszowych, po pełne, 88 klawiszowe, włącznie z progresywnym mechanizmem młoteczkowym (graded hammer-action), dającym odczucia podobne do tych jakie zapewnia mechanizm klawiatury w fortepianie akustycznym.

Komentarze