Gitara elektryczna – parametry i funkcje

Zobacz Gitary w sklepie Muzyczny.pl
Zobacz Gitary elektryczne w sklepie Muzyczny.pl

Gitara elektryczna to nie tylko kawałek drewna. Budowa tego instrumentu jest dość skomplikowana. Omówię te aspekty, które najbardziej wpływają na brzmienie i wygodę gry.

Przetworniki

Zacznijmy od przetworników. Są bardzo ważną częścią gitary elektrycznej, ponieważ dzięki nim gitara przesyła sygnał do wzmacniacza. Przetworniki dzielimy na single- coil (single) i humbuckery. Upraszczając, single brzmią jaśniej, a humbuckery ciemniej. Poza tym single, szczególnie przy mocnych przesterach, brumią (wydają stały, niechciany dźwięk). Humbuckery są pozbawione tej wady. Chciałbym zwrócić uwagę na coś innego związanego z samą budową gitary. Jeśli mamy np. gitarę z trzema singlami, najprawdopodobniej w korpusie wyżłobione są jedynie trzy otwory dla singli. Chcąc wsadzić klasyczny humbucker np. pod most, nie uda nam się to bez dodatkowego wyżłobienia korpusu, co jest dosyć kłopotliwe. Oczywiście możemy tam wsadzić specjalny humbucker w kształcie singla, który jednak będzie trochę inaczej brzmiał niż ten o tradycyjnym rozmiarze.

Warto wymienić przetworniki, szczególnie w sytuacji gdy te fabrycznie zamontowane nie spełniają naszych oczekiwań brzmieniowych. Przetworniki renomowanych producentów mogą kompletnie odmienić brzmienie każdej gitary. Załóżmy, że mamy Les Paula i chcemy grać metal. Les Paul jest bardzo wszechstronną gitarą, w tym świetnie nadaje się do metalu. Nasz model posiada jednak przetworniki o małej mocy wyjściowej (output). Możemy wymienić je na takie, które mają wyższy output. Wtedy nasza gitara będzie brzmieć dużo mocniej na kanale przesterowanym. Inna sytuacja. Załóżmy, że mamy Flying V z bardzo mocnymi przetwornikami, a chcemy by nasza gitara lepiej brzmiała w bluesie (Flying V używał m. in. wybitny bluesman Albert King). Wystarczy wymienić je na takie, które mają niższy output. Podobnie jest w przypadku brzmienia, tylko tutaj musimy czytać opisy przetworników zamieszczane przez producentów. Jeśli brakuje nam dołu, wybieramy przetwornik z opisem LOW: 8, MID: 5, HIGH: 5 (oznaczenia mogą się różnić).

Przetwornik typu Single-Coil umieszczony przy gryfie

Przetwornik typu Single-Coil umieszczony przy gryfie

Drewno

Przejdźmy do zagadnienia drewna. Materiał, z którego zbudowany jest korpus gitary, bardzo mocno wpływa na brzmienie. Jeśli szukamy zrównoważenia we wszystkich pasmach, wybierzmy olchę. Jeśli „dzwoneczkowej” góry i twardego basu oraz środka, jesion lub jeszcze jaśniejszy klon. Lipa wzmacnia środkowe pasmo, podczas gdy topola robi to samo, dodatkowo nieznacznie wzmacniając basy. Mahoń i aghatis podkreślają w bardzo dużym stopniu dół i w dużym stopniu środek.

Drewno, z którego zbudowana jest podstrunnica, w bardzo małym stopniu wpływa na brzmienie. Klon jest jedynie odrobinę jaśniejszy od palisandru. Odmienne jest jednak ich czucie poprzez przyciskanie strun do podstrunnicy z danego rodzaju drewna, lecz jest to kwestia wysoce indywidualna. Ciekawą opcją jest podstrunnica hebanowa. Drewno hebanowe uważane jest za luksusowy gatunek drewna.

Korpus typu Telecaster wykonany z olchy

Korpus typu Telecaster wykonany z olchy

Menzura

Po pierwsze długość menzury wpływa na to, jak blisko są umieszczone względem siebie progi. Na gitarach z krótszą menzurą progi są umieszczone bliżej niż na gitarach z dłuższą. Poza tym gitary z krótszą menzurą brzmią cieplej, a te z dłuższą bardziej „dzwoneczkowo”. Na gitarach z krótszą menzurą powinno się zakładać struny grubsze niż na gitarach z dłuższą, ponieważ im krótsza menzura, tym struny są luźniejsze, co trzeba rekompensować ich grubością. Właśnie przez to gitary siedmiostrunowe lub modele dedykowane do niższych strojów mają dłuższą menzurę, ponieważ najgrubsze struny w takich gitarach są bardziej sprężyste.

Radius podstrunnicy

Ważnym parametrem dla wygody grania jest promień podstrunnicy. Mniejsze radiusy, np. spotykane w gitarach Fender (7,25” oraz 9,5”) są bardzo komfortowe w grze rytmicznej. Z łatwością operuję się na nich np. chwytami barowymi. Natomiast podstrunnice z większym promieniem ułatwiają grę prowadzącą, szczególnie bardzo szybką, z tego powodu gitary z takimi radiusami podstrunnic są nazywane „wyścigowymi”. Im większy promień, tym gitara jest bardziej „wyścigowa”.

Klucze

Nie należy lekceważyć tych części gitary. Właśnie one odpowiadają za strój instrumentu. Czasem może się zdarzyć, że mamy w gitarze fabrycznie założone klucze niskiej jakości. Może też być tak, że klucze odmawiają posłuszeństwa z powodu zużycia. Tak czy siak, jeśli nie trzymają one zbyt dobrze stroju, nie wahajmy się ich wymienić. Wymiana kluczy nie jest trudna, a często bardzo pomaga. Warto rozważyć klucze blokowane. Są droższe od zwykłych, ponieważ posiadają mechanizm blokujący, który potrafi utrzymać nastrojone struny jeszcze dłużej.

Klucze firmy Gotoh montowane w droższych modelach Fendera

Klucze firmy Gotoh montowane w droższych modelach Fendera

Mostek

Współcześnie najpopularniejsze są 3 rodzaje mostków: stałe, jednostronnie ruchome i obustronnie ruchome z blokowanym siodełkiem (m. in. Floyd Rose). Każdy z tych rodzajów mostków może zawodzić, dlatego warto sprawdzić czy to właśnie nie mostek powoduje rozstrajanie się gitary. Często wymiana mostka nie tylko polepsza długość trzymania stroju przez instrument, ale też zwiększa sustain (długość wybrzmiewania). W przypadku ruchomych lepszej klasy mostki pozwalają na śmielsze używanie wajchy bez obawy o rozstrojenie.

Dwustronny mostek tremolo

Dwustronny mostek tremolo

Progi

Progi mogą być rożnej wielkości. Dzięki dużym progom można używać mniejszej siły przy dociskaniu strun, a dzięki mniejszym bardziej czuć podstrunnicę. Jest to kwestia subiektywna. Każde progi natomiast z czasem zużywają się. Należy zwrócić uwagę na symptomy, które okazują, że progi są już zużyte. Bardzo często mimo odpowiedniego ustawienia menzury (pusta struna i dwunasty próg wydają dźwięk różny dokładnie o oktawę), przy zużytych progach dźwięki na progach niższych są zbyt wysokie. W drastycznych sytuacjach widać nawet ubytki w progach. Wtedy już bezwzględnie trzeba je zeszlifować lub wymienić. Nic niewarte jest dokładne nastrojenie instrumentu, gdy zawodzą progi. Właśnie dlatego jest to tak ważna sprawa.

Podsumowanie

W gitarze elektrycznej jest bardzo dużo składowych, wpływających zarówno na brzmienie jak i wygodę gry. Trzeba poświęcić uwagę każdej części gitary, ponieważ dopiero wszystkie razem tworzą instrument, dzięki któremu możemy wydobywać nasze ulubione dźwięki.

↑ Do góry
Kup w sklepie Muzyczny.pl
Do góry