Jak wybrać pierwszy keyboard?

Szeroka rozpiętość cenowa, wielość funkcji i dostępność wielu modeli za umiarkowaną cenę, sprawiają, że keyboard jest bardzo popularnym instrumentem. Ale czy keyboard jest właśnie tym instrumentem, który spełni oczekiwania muzycznego adepta, jak go wybrać i czy nadaje się np. na prezent dla dziecka?

Keyboard, – czym różni się od innych instrumentów?

Keyboard często jest mylony z syntezatorem lub organami elektronicznymi. Często również bywa traktowany, jako bardziej poręczny substytut pianina. Tymczasem jest to wyspecjalizowany instrument, który potrafi, co prawda do pewnego stopnia udawać pianino lub organy, jednak klawiatura większości keyboardów zupełnie nie przypomina klawiatury fortepianowej, ani pod względem pracy mechanizmu, ani pod względem skali, a moduł dźwiękowy keyboardu jest projektowany z myślą o dostarczeniu różnorodnych, ale z góry zaprogramowanych brzmień.

Nie są to instrumenty specjalizujące się w odwzorowywaniu dźwięku fortepianu czy organów, ani w programowaniu nowych barw syntetycznych, (choć istnieją możliwości częściowego tworzenia barw, np. poprzez ich łączenie, o czym dalej). Głównym zadaniem keyboardu jest możliwość zastąpienia całego zespołu muzyków, przez jednego muzykanta grającego na keyboardzie, posługującego się specyficzną dla tego instrumentu i zarazem dość prostą techniką gry.

Czy keyboard to instrument dla mnie?

Jak wynika z powyższego, keyboard to instrument o specyficznym zastosowaniu, a nie jedynie tani substytut. Jeżeli pragnieniem osoby rozważającej zakup instrumentu, jest gra na fortepianie, najlepszym wyjściem (w sytuacji, kiedy akustyczny fortepian lub pianino jest poza zasięgiem ze względów finansowych lub lokalowych) będzie fortepian lub pianino cyfrowe, wyposażone w pełną, młoteczkową klawiaturę. Podobnie z organami, najlepiej wybrać instrument wyspecjalizowany np. organy elektroniczne.

Keyboard natomiast, jest doskonały dla osób planujących w przyszłości zarabiać na samodzielnych występach w lokalach czy na weselach, lub po prostu chcących przyjemnie spędzić czas, samodzielnie wykonując swoją ulubioną muzykę, czy to popową, klubową, rockową, czy jazzową.

Technika gry na keyboardzie jest przy tym stosunkowo prosta, zdecydowanie prostsza od pianistycznej. Przeważnie polega ona na wykonywaniu głównej melodii prawą ręką, i określaniu funkcji harmonicznej za pomocą lewej ręki, co w praktyce polega na graniu ręką prawą (w przypadku wielu utworów nawet z pominięciem dynamiki, co jeszcze bardziej ułatwia grę), oraz naciskaniu pojedynczych klawiszy lub akordów lewą ręką, zazwyczaj w obrębie jednej oktawy.

Keyboard – czy to dobry prezent dla dziecka?

Prawie każdy słyszał o tym, że Mozart zaczął uczyć się gry (na klawesynie), jako pięciolatek. Stąd keyboard często jest kupowany, jako prezent dla dziecka, choć nie jest to najlepszy wybór, gdy mamy nadzieję, że obdarowany zostanie pianistą.

Po pierwsze, dlatego że klawiatura keyboardu nie jest wyposażona w mechanizm młoteczkowy, który znacząco wpływa na pracę rąk i pozwala (pod okiem nauczyciela) wyrabiać niezbędne w grze fortepianowej nawyki.

Po drugie, ogromna wielość funkcji, w tym auto-akompaniament, mogą rozpraszać i odciągać uwagę od samej muzyki w kierunku bezproduktywnego „rozgryzania” kolejnych funkcji. Technika gry na keyboardzie jest przy tym na tyle prosta, że osoba potrafiąca grać na fortepianie, nauczy się jej w kilka minut. Natomiast keyboardzista, nie jest w stanie dobrze grać na fortepianie, o ile nie włoży w naukę dużo czasu i pracy, często przy tym zmuszając się do trudnego i żmudnego zwalczania keyboardowych nawyków.

Z tych powodów, bardziej rozwijającym muzycznie prezentem będzie pianino cyfrowe i to niekoniecznie dla dziecka pięcioletniego. Wielu pianistów zaczyna naukę gry znacznie później, już po dziesiątym roku życia i mimo to, dochodzi do wirtuozerii.

Jestem zdecydowany – jak wybrać keyboard?

Ceny keyboardów wahają się od kilkuset do kilkunastu tys. złotych. Wybierając keyboard, właściwie od razu można odrzucić najtańsze zabawki, z klawiaturami mniejszymi niż 61 klawiszowe. 61 pełnowymiarowych klawiszy, to minimum, jakie pozwala na dość swobodną i wygodną grę.

Warto wybrać keyboard wyposażony w klawiaturę dynamiczną, czyli klawiaturę, która rejestruje siłę uderzenia, wpływając głośność i barwę dźwięku, czyli na dynamikę (i artykulację). Daje to większe możliwości ekspresji i wierniejsze odwzorowanie np. utworów jazzowych lub rockowych. Kształtuje także nawyk kontrolowania siły uderzenia, co jest korzystne, ponieważ po podjęciu nauki może się okazać, że zmienią się nasze preferencje muzyczne i wówczas nieco łatwiej będzie przestawić się na pianino. Współczesne keyboardy spełniające te podstawowe warunki, są dosyć tanie i z reguły powinny być już dosyć przyjemnymi instrumentami do domowego pogrywania.

Droższe modele zapewniają oczywiście więcej, funkcji, więcej barw, lepsze możliwości transferowania danych (np. wgrywania większej ilości stylów, ładowania nowych dźwięków itp.), lepszy dźwięk itd., co przydaje się do zastosowań profesjonalnych, natomiast nie jest niezbędne dla początkującego, a nadmiar guzików, pokręteł, funkcji i podmenu, może utrudnić zapoznanie się z logiką funkcjonowania i obsługi tego typu maszyn.

Możliwości kształtowania dźwięku, i edycji stylów w keyboardach ze średniej półki i tak dla osoby nieobeznanej są bardzo duże (np. zmiana aranżacji stylu akompaniamentu, tworzenie stylu, efekty; pogłosu, echa, chóru, łączenie barw, zmiana modulacji, zmiana skali pitchbendera, automatyczne dodawanie innych efektów dźwiękowych i wiele innych). Istotnym parametrem jest polifonia.

Generalną zasada brzmi: im więcej (głosów polifonii) tym lepiej (oznacza to mniejsze ryzyko urywania się dźwięków, gdy wiele jest granych na raz, zwłaszcza z rozbudowanym auto akompaniamentem), natomiast pewne „minimum przyzwoitości” dla swobodnej gry w szerokim repertuarze, to 32 głosy.

Elementem wartym uwagi są kołowe suwaki lub joysticki umieszczane po lewej stronie klawiatury. Obok najczęściej spotykanego pitchbendera, który pozwala płynnie zmieniać wysokość dźwięku (bardzo przydatne w muzyce rockowej, dla ciągnących się dźwięków gitary elektrycznej), ciekawą funkcją może być suwak „modulation”, płynnie zmieniający barwę. Poza tym, poszczególne modele mają zróżnicowany zestaw pobocznych funkcji, które nie są zbyt istotne i ich dobór jest już kwestią wykształconych w czasie muzykowania preferencji.

Keyboard, jak każdy instrument, warto ograć. Do nagrań w internecie należy podchodzić z pewną rezerwą: część jest dobrą prezentacją możliwości, ale np., jakość dźwięku w równym stopniu zależy od keyboardu jak i od nagrania, (jakości sprzętu nagrywającego i umiejętności wykonującej nagranie osoby).

Podsumowanie

Keyboard to instrument, wyspecjalizowany do samodzielnego wykonywania muzyki rozrywkowej. Nie nadaje się do kształcenia pianistycznego dzieci, za to świetnie sprawdza się w domowym muzykowaniu dla relaksu, a modele półprofesjonalne i profesjonalne, do samodzielnych występów w knajpach i na weselach.

Kupując keyboard, najlepiej od razu zaopatrzyć się w pełnoprawny instrument, z klawiaturą o pełnowymiarowych klawiszach, w liczbie, co najmniej 61 i najlepiej dynamiczną, czyli reagującą na siłę uderzenia. Warto zaopatrzyć się w instrument z możliwie dużą polifonią i przyjemnie brzmiący. Jeżeli przed zakupem pytamy o zdanie innych keyboardzistów, lepiej nie przejmować się zbytnio preferencjami względem marki. Rynek, bowiem cały czas się zmienia i firma, która kiedyś miała gorszy okres, dziś może produkować dużo lepsze instrumenty.

Komentarze