Kable są podstawowym elementem każdego systemu audio. Posiadane przez nas urządzenia muszą się „komunikować” między sobą. Komunikacja ta zazwyczaj odbywa się za pomocą odpowiednich przewodów których dobór może nie być wcale taki prosty, jak nam się wydaje. Producenci sprzętu audio utrudniają nam to zadanie stosując wiele rodzajów wtyków i gniazd, ponadto jest też sporo różnych zależności których zwykle nie bierzemy pod uwagę.
Nasze zakupy najczęściej rozpoczynamy od identyfikacji danego wtyku, w jakie zostało wyposażone urządzenie. Ponieważ standardy na tle przestrzeni czasu ciągle ulegają zdanie, często zdarza się że przewody które użytkowaliśmy kiedyś, obecnie nie będą współpracować z naszym nowym sprzętem.
Kable głośnikowe
W prostszych systemach stosujemy zwykłe „skrętki”, czyli kable nie są zakończone żadnym wtykiem, są przykręcane do terminali kolumn/wzmacniacza. Jest to rozwiązanie popularnie stosowane w domowym sprzęcie.
Jeśli chodzi o sprzęt estradowy, niegdyś stosowano przewody z wtykami typu Jack 6,3 i XLR. Obecnym standardem jest Speakon. Wtyk w porównaniu do poprzedników cechuje duża wytrzymałość mechaniczna oraz blokada, przez co nie można zwyczajnie, przypadkowo go wypiąć.
Podczas doboru kabla głośnikowego przede wszystkim powinniśmy zwrócić uwagę na:
• Grubość i średnicę wewnętrzną zastosowanych żył
Odpowiednia zapewni zmniejszenie strat mocy do minimum oraz możliwość przeciążenia przewodu co skutkuje uszkodzeniami w postaci zwęglenia lub nadpalenia a w ostateczności przerwą w komunikacji sprzętu.
• Wytrzymałość mechaniczna
O tyle w domu nie bierzemy jej zbytnio pod uwagę, tak w przypadku zastosowań estradowych kable narażone są na częste zwijanie, rozkładanie czy też deptanie, warunki atmosferyczne. Podstawą jest gruba, wzmocniona izolacja oraz zwiększona elastyczność.
Kable typu Speakon stosowane są wyłącznie do połączeń między końcówką mocy a wzmacniaczem. Nie posiadają tak dużej uniwersalności (ze względu na ich budowę) jak pozostałe przewody opisane niżej.
Kable sygnałowe
W domowych warunkach najczęściej stosuje się przewody z wtykiem Chinch i do tej pory nie uległo to zmianie. Czasem można znaleźć popularnego dużego Jack’a, jednak najczęściej tyczy się to dodatkowego wyjścia słuchawkowego.
W przypadku sprzętu estradowego niegdyś stosowano wtyki typu jack 6,3mm oraz sporadycznie Chinch. Obecnie standardem stał się XLR (wyróżniamy dwa rodzaje, XLR męski oraz żeński). Jeżeli mamy możliwość wyboru przewodu z takim wtykiem, warto zrobić to ze względu na:
• Blokadę wypięcia
Posiada ją tylko XLR żeński, zasada działania blokady podobna jak w przypadku Speakona. Zwykle jednak przewody które nam są potrzebne (połączenia mixer – mikrofon, mixer- końcówka mocy) zakończone są XLR’em żeńskim z blokadą. Dzięki blokadzie praktycznie nie ma możliwości samodzielnego wypięcia przewodu.
Warto też podkreślić że mimo tego iż blokada jest tylko w żeńskiej części to łącząc kable w parę blokujemy możliwość przypadkowego rozłączenia całego złącza.
• Większa odporność na uszkodzenia w stosunku do innych wtyków
Ma masywniejsza, solidniejszą oraz grubszą budowę, przez co jest odporniejszy na uszkodzenia mechaniczne w porównaniu do pozostałych rodzajów.
Najpopularniejsze zastosowania przewodów:
• Kable sygnałowe typu chinch – chinch najczęściej stosujemy w przypadku:
– połączeń w konsoli (otwarzacze – mixer)
– połączeń mixera z zewnętrznym interfejsem audio
– Kable sygnałowe typu chinch – jack 6,3 najczęściej stosujemy w przypadku:
– połączeń mixera/kontrolera wyposażonego we wbudowany interfejs audio z końcówką mocy
• Kable sygnałowe typu jack 6,3 – jack 6,3 najczęściej stosujemy w przypadku:
– połączeń mixera z końcówką mocy
– połączenia instrumentów, gitar
– innych urządzeń audio, crossoverów, limiterów, korektorów graficznych itp.
• Kable sygnałowe typu jack 6,3 – XLR żeński najczęściej stosujemy w przypadku:
– połączeń mikrofonu z mixerem (w przypadku słabiej rozbudowanych mixerów)
– połączeń mixera z końcówką mocy
• Kable sygnałowe typu jack XLR żeński – XLR męski najczęściej stosujemy w przypadku:
– połączeń mikrofonu z mixerem ( w przypadku bardziej rozbudowanych mixerów)
– połączeń mixera z końcówką mocy
– połączenia ze sobą końcówek mocy (mostkowanie sygnału)
Często również spotykamy różne „hybrydy” przewodów. Tworzymy konkretne kable takie, jak są nam potrzebne. Wszystko jest uwarunkowane poprzez rodzaj wtyków, jakie występują w naszym sprzęcie.
Na metry czy gotowe?
Generalnie nie ma tutaj zasady, jednak jeśli nie mamy predyspozycji do samodzielnego tworzenia warto kupić gotowy produkt. Jeśli sami nie mamy stosownych umiejętności jeśli chodzi o lutowanie, możemy tworzyć nietrwałe, podatne na uszkodzenia połączenia. Kupując gotowy produkt mamy pewność, że połączenie wtyku z przewodem zostało wykonane należycie.
Czasem jednak zdarza się, że w ofercie sklepu nie ma przewodu o takich wtykach i długości, jaka nas interesuje. Wtedy warto pokusić się o samodzielne konstruowanie.
Podsumowanie
Kable są bardzo ważną częścią naszego systemu audio. Zwykle to one ulegają uszkodzeniom ze względu na ich częste użytkowanie. Podczas wyboru przewodu warto zwracać na szereg parametrów, m.in. rodzaj wtyku, odporność mechaniczna (grubość izolacji, giętkość), wytrzymałość napięciowa. Warto inwestować w wytrzymałe, dobre jakościowo produkty ze względu na wielokrotną eksploatacje w różnych, zwykle trudnych warunkach.
↑ Do góry