Zobacz Instrumenty dęte w sklepie Muzyczny.pl
Gama C-dur podstawowym ćwiczeniem?
Jak już uda nam się wydobywać czyste dźwięki na poszczególnych kanałach naszego instrumentu zarówno na wdechu jak i wydechu, to możemy przystąpić do ćwiczenia na konkretnej melodii. Jako pierwsze takie podstawowe ćwiczenie proponuję gamę C-dur, której opanowanie pozwoli nam przede wszystkim na przyswojenie sobie schematu, jakie dźwięki mamy na wdechu a jakie na wydechu. Zachęcam, by na początek wykorzystać do tego diatoniczną harmonijkę dziesięciokanałową w stroju C.
Rozpoczynając grę pamiętajmy o wąskim układzie ust, tak by powietrze trafiało bezpośrednio tylko w wyznaczony kanał. Zaczynamy od wydechu, czyli od dmuchnięcia w czwarty kanał, gdzie uzyskamy dźwięk C. Wciągając powietrze na kanale czwartym uzyskamy dźwięk D. Z kolei jak dmuchniemy w kanał piąty uzyskamy dźwięk E, a wciągając powietrze na kanale piątym będziemy mieli dźwięk F. Przy dmuchnięciu w kanał szósty uzyskamy dźwięk G, a przy wciągnięciu dźwięk A. By uzyskać kolejny dźwięk gamy C-dur, czyli dźwięk H, będziemy musieli wciągnąć powietrze na kolejnym siódmy kale. Jeżeli natomiast wdmuchniemy powietrze w siódmy kanał uzyskamy kolejny dźwięk C tym razem o oktawę wyższy tzw. razkreślne.
Jak łatwo zauważyć do każdego kanału przyporządkowane są dwa dźwięki, które uzyskujemy poprzez dmuchnięcie bądź zaciągnięcie powietrza. Wykorzystując cztery kanały z dziesięciu którymi dysponujemy w naszej podstawowej diatonicznej harmonijce jesteśmy wstanie wykonać gamę C-dur. Widać zatem, jak dużym potencjałem dysponuje ta z pozoru najprostsza harmonijka.
Ćwicząc gamę C-dur pamiętajcie by ćwiczyć ją w obydwu kierunkach, czyli zaczynamy od kanału czwartego idziemy w prawą stronę do kanału siódmego, a następnie wracamy z powrotem zagrywając wszystkie dźwięki po kolei do kanału czwartego.
Podstawowe techniki gry gamy C-dur
Poznaną gamę możemy ćwiczy na kilka sposobów. Przede wszystkim na początek wykonujecie to ćwiczenie w wolnym tempie koncentrując się na tym, by wszystkie dźwięki były tej samej długości, w równych odstępach od siebie. Odstępy pomiędzy poszczególnymi dźwiękami możemy sobie zaplanować dłuższe lub krótsze. I jeżeli będziemy chcieli wyraźnie oddzielić poszczególne dźwięki od siebie, wtedy możemy wykorzystać tzw. technikę staccato polegająca na krótkim zagraniu dźwięku wyraźnie w ten sposób oddzielając jeden dźwięk od drugiego. Przeciwieństwem staccata będzie technika legato, która charakteryzuje się tym, że dźwięk z jednego w drugi ma za zadanie przejść płynnie bez zbędnej przerwy pomiędzy nimi.
Dlaczego warto ćwiczyć gamę?
Większość z nas rozpoczynając swoją przygodę z harmonijką ustną od razu chce swoją naukę zacząć od grania konkretnych melodii. Jest to naturalny odruch każdego uczącego się, ale ćwicząc gamę ćwiczymy od razu wiele elementów, które są wspólne dla granych później melodii. Dlatego też tak istotnym i ważnym elementem w naszej edukacji powinno być ćwiczenie gamy, która będzie dla nas takim wyjściowym warsztatem muzycznym.
Dobrze też podczas naszego ćwiczenie gamy, być cały czas świadomym jaki w danym momencie zagrywamy dźwięk, na którym kanale jesteśmy i czy robimy to na wdechu czy wydechu. Taka koncentracja umysłowa pozwoli nam na szybkie przyswojenie sobie poszczególnych dźwięków do danego kanału, a to z kolei ułatwi nam w przyszłości szybkie rozczytanie nowych melodii z nut czy tabulatury.
O czym warto pamiętać przy ćwiczeniu
Przede wszystkim bez względu na to jakie ćwiczenie wykonujemy, czy to będzie gama, wprawka, czy etiuda, to podstawowa zasada jest taka, by dane ćwiczenie było wykonywane równo. Najlepszym strażnikiem do pilnowania tempa będzie metronom, który nie da się oszukać. Na rynku jest wiele dostępnych rodzajów metronomów, są te tradycyjne mechaniczne oraz nowoczesne cyfrowe. Bez względu na to, do którego nam bliżej dobrze jest się w takie urządzenie zaopatrzyć, bo dzięki niemu będziemy mogli wymiernie zaobserwować nasz postęp w edukacji. Np.: rozpoczynając jakieś ćwiczenie od tempa 60 BPM możemy sukcesywnie zwiększać je sobie np.: o 5 BPM i zobaczymy, po jakim czasie uda nam się osiągnąć tempo 120 BPM.
Kolejne zalecenie co do wykonywanych ćwiczeń to oprócz wykonywania ich w różnym tempie czy technice, to wykonujcie je ze zróżnicowaną dynamiką. Np.: naszą przykładową gamę C-dur za pierwszym razem zagrajcie bardzo cicho czyli piano, za drugim razem nieco głośniej, czyli mezzo piano, za trzecim razem jeszcze głośniej, czyli mezzo forte i za czwartym razem zagrajcie głośno, czyli forte. Pamiętajcie jednak z tym forte, by nie przesadzić, ponieważ zbyt mocne wdmuchiwanie lub wciąganie powietrza może doprowadzić do uszkodzenia instrumentu. Harmonijka ustna jest pod tym względem dość delikatnym instrumentem, więc należy do takiego bardzo głośnego ćwiczenia podchodzić z rozwagą.
Podsumowanie
W ćwiczeniu na instrumencie muzycznym najważniejsza jest systematyczność i jeżeli chodzi o harmonijkę ustną żadnego odstępstwa od tego nie ma. Bez względu na to, co zamierzamy w danym dniu grać, czy ćwiczyć, to właśnie gama może być taką naszą podstawową wprawką przed docelowym ćwiczeniem, czy koncertem.
↑ Do góry
