Jak poprawić brzmienie saksofonu

Nie ma określonego kanonu jeżeli chodzi o brzmienie saksofonu, a to dlatego, że instrument ten ma szerokie zastosowanie w różnych gatunkach muzycznych. Zupełnie inaczej brzmi on w muzyce jazzowej, inaczej w muzyce klasycznej, inaczej popowej, a jeszcze inaczej w muzyce rockowej. Dlatego już na samym początku naszej edukacji muzycznej powinniśmy określić sobie jaki typ brzmienie byśmy chcieli osiągnąć i do jakiego brzmienia będziemy dążyć podczas naszego procesu edukacyjnego. Oczywiście nie oznacza to, że nasze poszukiwania mają się ograniczyć do wyćwiczenia jednego brzmienia zwłaszcza, jeżeli nasze zainteresowania dotyczą kilku gatunków muzycznych.

Jak wypracować sobie brzmienie

Przede wszystkim powinniśmy dużo słuchać tych muzyków, których brzmienie nam się podoba i do którego brzmienia sami podążamy. Mając taki odnośnik próbujemy takie brzmienie naśladować poprzez próbę skopiowania go i przeniesienia na własny instrument. To pozwoli nam na zdobycie pewnych nawyków i całego warsztatu, dzięki któremu będziemy mogli już pracować nad swoim indywidualnym brzmieniem.

Elementy wpływające na brzmienie saksofonu

Takim podstawowym decydującym elementem wpływającym na brzmienie saksofonu jest oczywiście sam rodzaj instrumentu. Wyszczególniamy cztery podstawowe rodzaje tego instrumentu saksofon sopranowy, altowy, tenorowy i barytonowy. Oczywiście są jeszcze mniejsze i większe odmiany saksofonu, których wysokość brzmienia uzależniona jest od wielkości instrumentu. Następnym elementem wpływającym na brzmienie to oczywiście marka i model. Tu już będą różnice w jakości osiąganego brzmienia ponieważ, każdy z producentów ma w swojej ofercie budżetowe saksofony szkolne jak i te wysokiej klasy instrumenty profesjonalne, w których uzyskane brzmienie jest szlachetniejsze. Kolejnym elementem wpływającym na brzmienie, to rodzaje poduszek. Z czego są poduszki zbudowane, czy są to poduszki skórzane czy syntetyczne. Następnie ważnym elementem są rezonatory, czyli to czym przykręcone są poduszki. Bardzo ważna jest szyjka saksofonu tzw. fajka, która też możemy wymienić na inną i to sprawi, że nasz instrument będzie brzmiał inaczej.

Ustniki i stroik

Ustnik i stroik ma niebagatelne znaczenie wpływające nie tylko na sam komfort grania, ale i właśnie na uzyskane brzmienie. Ustników jest cała gama do wyboru plastikowe, metalowe, ebonitowe. Na początek można rozpocząć naukę od ebonitowego, gdyż jest on prostszy i wymaga mniej wysiłku potrzebnego do wydobycia dźwięku. Przy ustniku każdy element ma wpływ na brzmienie naszego instrumentu. Tutaj miedzy innymi takie elementy jak komora i odchylenie ma duże znaczenie. Jeżeli chodzi o stroik, to istotne jest oprócz rodzaju materiału z jakiego jest zrobiony, to rodzaj cięcia oraz jego twardość odgrywa ważna rolę przy kształtowaniu brzmienia. W mniejszym stopniu, ale też jakiś pośredni wpływ na brzmienie może mieć ligatura, czyli maszynka, którą skręcamy nasz ustnik ze stroikiem.

Ćwiczenia do kreowania brzmienia

Najlepiej rozpocząć ćwiczenia na samym ustniku i próbować wydobywać długie dźwięki, które mają być stałe i nie powinny nam pływać. Zasada jest taka, że bierzemy głęboki oddech i przez cała długość oddechu gramy na jednym tonie. W kolejnym ćwiczeniu próbujemy grać różne wysokości na samym ustniku najlepiej schodząc i wchodząc całymi tonami i półtonami w dół i w górę. Dobrze wykonywać te ćwiczenie pracując krtanią, tak jak to robią wokaliści. Na ustniku tzw. otwartym można naprawdę dużo wygrać, gdyż te ustniki mają bardzo szeroką skalę w stosunku do ustników zamkniętych. Bez problemu na samym ustniku możemy wygrać gamy, pasaże czy proste melodie.

Kolejne ćwiczenie wykonujemy już na kompletnym instrumencie i polegać będzie ono na zagrywaniu długich tonów. Zasada tego ćwiczenia polega na tym, że należy te długie tony grać przez całą skalę instrumentu, czyli od najniższego B, do fis 3 lub wyżej jeżeli zdolności osobiste pozwalają. Na początku wykonujemy je starając utrzymać równy poziom dynamiczny. Oczywiście przy końcu oddechu, ten poziom zacznie nam samoczynnie spadać. Następnie możemy wykonać ćwiczenie, gdzie na początku mocno atakujemy, potem delikatnie odpuszczamy, a następnie robimy crescendo, czyli systematycznie wzmacniamy natężenie głośności.

Ćwiczenie alikwotów jest kolejnym bardzo istotnym elementem, które pomoże nam w odnalezieniu poszukiwanego brzmienia. Alikwoty, czyli przedęcia, w których wymuszamy aby gardło nam pracowało. Ćwiczenie te wykonujemy na trzech najniższych dźwiękach dolnych, czyli B, H, C. Ćwiczenie to wymaga wielu miesięcy ćwiczeń żeby zaczęło nam naprawdę dobrze wychodzić, ale jest one naprawdę świetne jeżeli chodzi o kreowanie brzmienia.

Podsumowanie

Na uzyskanie wymarzonego brzmienia wpływ ma wiele elementów. Przede wszystkim niewolno stać się niewolnikiem sprzętu i nigdy nie należy twierdzić, że jak się nie ma instrumentu z wyższej półki to nie można ładnie zagrać. Instrument sam z siebie nie zagra i to przede wszystkim od instrumentalisty zależy jak dany saksofon będzie brzmiał. To człowiek kreuje i modeluje brzmienie i to od niego najwięcej zależy w tej kwestii. Pamiętajcie, że saksofon jest tylko narzędziem do tego, by się na nim wygodnie grało. Oczywiście im saksofon jest lepszej marki z lepszego stopu zbudowany i do budowy jego zostały użyte lepsze materiały, tym siłą rzeczy będzie się na takim saksofonie lepiej i wygodniej grało, ale decydujący wpływ na brzmienie ma zawsze człowiek.