Wymiary i charakterystyka fortepianu

Fortepian bez wątpienia zasługuje na to miano jako największy instrument z pośród wszystkich tych, które są w powszechnym użyciu muzycznym. Oczywiście nie tylko ze względu na jego rozmiar i wagę to określenie przylgnęło do fortepianu, ale przede wszystkim ze względu na jego walory brzmieniowe oraz niesamowite możliwości interpretacyjne na tym właśnie instrumencie.

Fortepian należy do instrumentów klawiszowych, strunowych młoteczkowych a jego standardowa skala sięga od A2 do c5. Liczy 88 klawiszy a dźwięk z instrumentu uzyskujemy poprzez naciśniecie klawisza, który połączony jest z mechanizmem młoteczkowym uderzającym w strunę. Możemy spotkać koncertowe fortepiany z większą ilością klawiszy np.: 92 lub nawet 97 jak ma to miejsce w przypadku fortepianu Bösendorfer Modell 290 Imperial.

Minęło kilka wieków zanim ukształtowała się obecna forma współczesnego fortepianu. Takim początkiem drogi ewolucyjnej był XVI wieczny klawikord, który przez dziesięciolecia zmieniał swoją formę budowy, zasady działania i brzmienia. Instrument ten znalazł się w kręgu zainteresowań między innymi Jana Sebastiana Bach. Klawikord jednak z biegiem lat coraz częściej zastępowany był przez klawesyn, a w połowie XVIII wieku dominującym na salonach instrumentem stał się fortepian. I to właśnie od XVIII wieku fortepian zaczął nabierać swoich charakterystycznych cech znanych nam obecnie we współczesnych fortepianach. Jak już nawiązujemy do wielkich nazwisk muzycznych to nie możemy w tym miejscu pominąć jednego z najwybitniejszych kompozytorów zaliczanych do tzw. klasyków wiedeńskich Ludwiga van Beethovena, który również przyczynił się do rozwoju fortepianu. Jego coraz bardziej postępująca głuchota wymagała skonstruowania instrumentu na tyle głośnego, by był on go w stanie usłyszeć i to właśnie w tym okresie instrumenty te stawały się coraz większe i zarazem głośniejsze. Jeżeli chodzi o największą i najwybitniejszą indywidualności muzyczną zarówno pod względem wirtuozerii gry jak i kompozycji po dzień dzisiejszy jest nią Fryderyk Chopin, którego twórczość znana i doceniana jest na całym świcie, a dla upamiętnienia tego wybitnego pianisty i kompozytora od 1927 roku co pięć lat w Warszawie organizowany jest najbardziej prestiżowy konkurs pianistyczny na świecie im. Fryderyka Chopina. To właśnie na tym konkursie pianiści z całego świata starają się jak najwierniej odzwierciedlić i zinterpretować twórczość mistrza.

Ze względu na różną długość fortepianów możemy podzielić je sobie na takie cztery podstawowe grupy. Od 140 do 180 cm będą to fortepiany gabinetowe, od 180 do 210 cm będą to fortepiany salonowe, od 210 do 240 cm półkoncertowe, a powyżej 240 cm już koncertowe. Najczęściej fortepiany koncertowe maja długość 280 cm, choć zdarzają się i dłuższe modele tak jak np.: Fazioli o długości 308 cm.

Instrument ten doskonale sprawdza się zarówno w grze solowej jak i zespołowej. Ze względu na swoje brzmienie i możliwości interpretacyjne należy do instrumentów z największymi możliwościami artykulacyjnymi i dynamicznymi. Jego wszechstronność sprawia, że odnajduje się w każdym gatunku muzycznym począwszy ok klasyki po rozrywkę i jazz. Zarówno często jest wykorzystywany w małych kameralnych zespołach jak i dużych orkiestrach symfonicznych.

Bez wątpienia własny fortepian w domu jest marzeniem większości pianistów. To nie tylko prestiż, ale i ogromna przyjemność z samej gry. Niestety przede wszystkim ze względu na duże rozmiary tego instrumentu mało kto może sobie pozwolić na ten instrument w domu. Nie tylko trzeba mieć odpowiednio duży salon by nawet ten najmniejszy gabinetowy fortepian wstawić, ale i trzeba mieć możliwość go tam wniesienia. Oczywiście i cena tego instrumentu potrafi przyprawić o zawrót głowy. Te najdroższe koncertowe kosztują mniej więcej tyle co luksusowy samochód, a i na zakup tego bardziej budżetowego trzeba szykować kilkadziesiąt tysięcy złotych. Oczywiście dużo tańsze są instrumenty używane, ale i w takim przypadku za fortepian w dobrym stanie przyjdzie nam zapłacić kilkanaście tysięcy złotych. Z tego też względu zdecydowana większość pianistów decyduje się na zakup pianina.

Do tych najbardziej prestiżowych producentów fortepianów należą między innymi: Fazioli, Kawai, Yamaha oraz Steinway i to właśnie najczęściej z pośród tych marek pianiści biorący udział w konkursie Chopinowskim mogą wybrać instrument, na którym prezentują swoje umiejętności.

Jak już sobie powiedzieliśmy na pewno nie każdy będzie mógł sobie pozwolić na taki instrument jakim jest fortepian, natomiast jeżeli jednak mamy możliwości finansowe i lokalowe, to naprawdę warto takim instrumentem się zainwestować. Ciekawą propozycją jest między innymi fortepian Yamahy model Yamaha GB1 K SG2, który jest takim połączeniem elegancji i tradycji z nowoczesnymi rozwiązaniami.