Zobacz Instrumenty klawiszowe w sklepie Muzyczny.pl
Zobacz Pianina akustyczne w sklepie Muzyczny.pl
Zobacz Pianina elektroniczne, stage piana w sklepie Muzyczny.pl
„Pierwszy kontakt z instrumentem”
Edukacja i specyfika gry na pianinie
Jeżeli chodzi o edukację muzyczną pianino zdecydowanie należy do tych najpopularniejszych instrumentów muzycznych. W każdej szkole muzycznej jest tzw. klasa fortepianu, choć często ze względów chociażby lokalowych nauka realizowana jest fizycznie na pianinie. Z punktu widzenia technicznego nie ma tu większego znaczenia, czy uczymy się grać na pianinie czy na fortepianie, gdyż klawiatura w obydwu tych instrumentach jest pod względem technicznym identyczna. Oczywiście mówimy tu o instrumentach tradycyjnych – akustycznych, które do celów edukacyjnych są znacznie bardziej wskazane niż instrumenty cyfrowe.
Na pianinie (fortepianie) gra się obydwoma rękami, nad którymi grający podczas gry może mieć bezpośredni kontakt wzrokowy. Pod tym względem pianino w stosunku, co do niektórych innych instrumentów ułatwia nam naukę. Oczywiście nie oznacza to, że pianino należy do najłatwiejszych instrumentów, choć z pewnością nie można go też zaliczyć do najtrudniejszych jeżeli chodzi o edukację. Z tego też względu należy on do grupy najczęściej wybieranych instrumentów, choć jego bezpośrednim największym atutem jest wyjątkowe brzmienie i ogromne możliwości interpretacyjne wykonywanych utworów. Każda osoba kończąca szkołę muzyczną choć w podstawowym zakresie powinna posiąść umiejętności gry na pianinie. I nawet jeżeli nasze zainteresowania ukierunkowane są na inny instrument, to znajomość klawiatury, znajomość współzależności pomiędzy poszczególnymi dźwiękami znacząco ułatwia nam lepsze zrozumienie nie tylko zagadnień teoretycznych, ale pozwala szerzej spojrzeć na zasady harmonii muzyki, co znacząco wpływa i ułatwia np.: granie w zespole muzycznym czy orkiestrze.
Podczas gry na pianinie oprócz klawiszy za pośrednictwem, których nasze palce wydobywają poszczególne dźwięki mamy do dyspozycji jeszcze pedały nożne w liczbie dwóch lub trzech. Najczęściej używany jest prawy pedał, którego zadaniem jest przedłużenie wybrzmienia zagranych dźwięków po zdjęciu palców z klawiszy. Natomiast użycie lewego pedału powoduje lekkie wyciszenie pianina. Po jego wciśnięciu belka spoczynkowa młotków przesuwa się w kierunku strun zmniejszając odległość młotka od struny i je wytłumia.
Rozpoczęcie nauki na pianinie – prawidłowa postawa
Pianino czy fortepian pomimo swoich dużych rozmiarów należy do tej grupy instrumentów, na których naukę możemy rozpocząć już od najmłodszych lat. Oczywiście materiał i forma przekazu musi być odpowiednio dostosowana do wieku uczącego się, ale to w niczym nie przeszkadza, żeby już dzieci w wieku przedszkolnym mogły podejmować pierwsze próby nauki.
Takim ważnym i istotnym elementem na początku nauki jest prawidłowa pozycja przy instrumencie. Wiadomo, że pianina są określonej standardowej wielkości i nie ma tu, jak w przypadku innych instrumentów np.: gitar czy akordeonów różnych wielkości, które dopasowujemy do wzrostu osoby uczącej się. Dlatego takim podstawowym regulatorem odpowiadającym w dużej mierze za prawidłową postawę będzie dobranie odpowiedniej wysokości siedziska. Oczywiście można dobierać krzesełka, taborety, podkładać poduszeczki i dokonywać innych zabiegów, ale takim najlepszym rozwiązaniem będzie zainwestowanie w specjalnie dedykowaną ławę do gry na pianinie. Ma to szczególnie duże znaczenie w przypadku edukacji dzieci, które jak wiadomo w okresie dojrzewania intensywnie rosną. Taka specjalna ława ma pokrętło do regulacji wysokości dzięki, której możemy co do centymetra ustawić najbardziej odpowiednią wysokość naszego siedziska. Wiadomo, że małe dziecko nie konieczni na początku musi dosięgać pedałów nożnych. Poza tym pedały nożne zaczyna się wykorzystywać w trochę późniejszym etapie edukacyjnym. Natomiast najważniejsze na początku jest odpowiednie ustawienie aparatu ręki. Dlatego pod nóżki naszego malucha można podstawić jakiś podnóżek, tak by nóżki nie zwisały bezwładnie.
Pamiętajmy, że powinniśmy mieć tak dostosowaną wysokość siedziska, by łokcie grającego były mniej więcej na wysokości klawiatury. To pozwoli na prawidłowy spoczynek naszych palców na poszczególnych klawiszach. Zapewnienie optymalnej pozycji naszego ciała jest niezbędną czynnością by umożliwić naszym palcom możliwość do szybkiego i swobodnego poruszaniu się po całej klawiaturze. Aparat ręki powinien być tak ułożony, by nasze palce nie leżały na klawiaturze, tylko na klawiszach spoczywały opuszki naszych palców. Należy też mieć świadomość, że tak naprawdę nasze palce przekazują tylko wydane przez mózg polecenia, natomiast grać powinno się całym ciałem. Oczywiście najwięcej pracy fizycznej wykonują palce, nadgarstek oraz przedramię, ale przekaz pulsu powinien płynąć z całego ciała. Tak więc nie wstydźmy się lekko bujać w rytmie granej przez nas muzyki, bo to nie tylko pomaga w graniu i ćwiczeniu, ale wpływa również pozytywnie na jakość wykonania danego ćwiczenia czy utworu. Pamiętajmy również o tym, żeby siedzieć prosto, ale nie sztywno. Nasze całe ciało powinno być rozluźnione i delikatnie naddawać się pulsowi wykonywanych ćwiczeń.
Podsumowanie
Nie bez przyczyny fortepian często nazywany jest królem instrumentów. Umiejętność gry na pianinie to klasa sama w sobie, ale tak naprawdę jest to przede wszystkim ogromna przyjemność i satysfakcja. Kiedyś zarezerwowana była tylko dla arystokracji dziś niemal każdy w cywilizowanym świecie może nie tylko pozwolić sobie na zakup tego instrumentu, ale również na naukę. Oczywiście edukacja składa się z wielu etapów i żeby osiągnąć odpowiedni poziom umiejętności należy poświęcić wiele lat nauki. W muzyce podobnie jak w sporcie im wcześniej zaczniemy tym dalej zajdziemy, ale pamiętajmy, że nauka gry na instrumentach muzycznych nie jest tylko zarezerwowana dla dzieci czy młodzieży. Tak naprawdę w każdym wieku można podjąć to wyzwanie i zacząć spełniać swoje marzenia z lat młodości również już w dojrzałym wieku.
↑ Do góry