Konserwacja klarnetu

Gra na klarnecie to nie tylko przyjemności. Łączą się z tym również pewne obowiązki związane z odpowiednią konserwacją instrumentu. Rozpoczynając naukę gry należy zapoznać się z pewnymi zasadami utrzymywania instrumentu w jak najlepszym stanie oraz konserwacji jego elementów.

Przy składaniu instrumentu przed grą należy pamiętać o kilku istotnych sprawach.

Jeżeli instrument jest nowy, kilka razy przed jego złożeniem należy nasmarować korki dolnego i górnego korpusu specjalnie do tego przeznaczonym smarem. Ułatwi to bezpieczne składanie i rozkładanie instrumentu. Przeważnie przy zakupie nowego klarnetu, taki smar dołączony jest do kompletu. W razie zapotrzebowania można go kupić w każdym sklepie z akcesoriami muzycznymi. Należy zwrócić szczególną uwagę, na to aby przy składaniu instrumentu nie powykrzywiać klap, które wbrew pozorom są bardzo delikatne. Dlatego też, należy trzymać go w miejscach gdzie jest ich najmniej (dolna część dolnego korpusu oraz górna część górnego korpusu) zwłaszcza, kiedy wsuwamy kolejne części klarnetu.

Przy składaniu instrumentu najlepiej jest zacząć od czary głosowej. Najpierw łączymy czarę z dolnym korpusem a następnie wsuwamy górny korpus. Oba korpusy powinny być do siebie dopasowane w taki sposób, aby klapy instrumentu znalazły się w jednej linii. Pozwala to na komfortowe ułożenie rąk w stosunku do klarnetu. Następnie wsuwamy baryłkę i ustnik. Najwygodniej jest oprzeć czarę głosową np. o nogę i powoli wsuwać kolejne elementy instrumentu. Należy to robić w pozycji siedzącej, tak, aby elementy klarnetu nie miały możliwości połamania się lub jakiegokolwiek innego uszkodzenia.

Kolejność składania instrumentu zależy od prywatnych upodobań oraz przyzwyczajeń. Czasem zależy to również od futerału w którym przechowujemy instrument, ponieważ w niektórych futerałach (np. BAM) znajduje się jedna przegródka na czarę głosową i dolny korpus, których nie trzeba rozkładać.

Bardzo istotne jest, aby przed założeniem posłuchać, dobrze go namoczyć. W tym celu należy go włożyć do pojemnika z małą ilością wody i pozostawić tam na czas rozkładania instrumentu. Można również zanurzyć go w wodzie i odłożyć, po chwili stroik nasiąknie wodą i będzie gotowy do grania. Zaleca się zakładanie stroika w momencie, kiedy klarnet jest już w całości rozłożony. Można wtedy stabilnie trzymać instrument i dokładnie założyć stroik. Bardzo istotne jest, aby zrobić to jak najbardziej precyzyjnie, ponieważ nawet najmniejsza nierówność stroika w stosunku do ustnika, może spowodować zmianę w brzmieniu instrumentu lub łatwości wydobycia dźwięku.

Zdarza się czasem, że nowy stroik włożony do wody nasiąka nią zbyt mocno. Potocznie muzycy mówią wtedy, że stroik „napił się wody”. W takiej sytuacji należy go wysuszyć, ponieważ nadmiar wody w stroiku powoduje, że staje się „cięższy”, traci on elastyczność i utrudnia granie precyzyjną artykulacją.

Po zakończeniu używania instrumentu zdejmujemy stroik, delikatnie wycieramy go ściągając wodę i wkładamy do koszulki. Stroiki można przechowywać również w specjalnym etui, mieszczącym po kilka a czasem kilkanaście stroików. Po użyciu klarnet należy przede wszystkim dobrze wytrzeć. Profesjonalną szmatkę (zwaną również „wyciorem”), można kupić w każdym muzycznym sklepie, jednak producenci instrumentów zawsze dołączają takie akcesoria do zakupionego modelu wraz z futerałem. Klarnet najwygodniej jest czyścić zaczynając od strony czary głosowej. W rozszerzoną część ciężarek szmatki wejdzie swobodnie. Można wycierać instrument nie składając go, nie mniej jednak na wszelki wypadek powinno się zdjąć ustnik, który wygodniej jest wycierać osobno. Po wytarciu, ustnik należy złożyć z ligaturką oraz kapturkiem i włożyć do odpowiedniej przegródki w futerale. Wycierając klarnet należy pamiętać o wodzie, która może również zebrać się między elementami instrumentu oraz pod klapami.

Najczęściej „podchodzi”ona pod klapy a1 i gis1 oraz es1/b2 i cis1/gis2. Wodę spod klapy można zebrać specjalnym papierem z pudrem, który trzeba włożyć pod klapę i poczekać aż nasiąknie wodą. Gdy nie mamy nic podobnego pod ręką można ją delikatnie wydmuchać.

Konserwacja ustnika to rzecz bardzo prosta i nie wymagająca czasu. Raz na dwa miesiące, bądź zależnie od upodobań oraz użytkowania, ustnik należy umyć pod bieżącą wodą. Należy dobrać do tego odpowiednią gąbkę lub szmatkę, aby nie porysować powierzchni ustnika.

Przy rozkładaniu klarnetu również należy zachować ostrożność uważając na klapy i delikatnie wkładając poszczególne elementy do futerału. Dobrze jest zacząć rozkładać instrument od ustnika, czyli w odwrotnej kolejności niż w przypadku składania.

Oto kilka akcesoriów, które każdy klarnecista powinien mieć w swoim futerale.

Etui na stroiki lub koszulki w których stroiki znajdują się przy zakupie – bardzo ważne jest, aby stroiki, z uwagi na ich delikatność, przechowywać w bezpiecznym miejscu. Etui i koszulki chronią je przed złamaniem oraz zabrudzeniem. Niektóre modele etui na stroiki mają specjalne wkładki zapewniające stroikom odpowiednią wilgotność. Takie etui produkują np. firmy Rico oraz Vandoren.

Szmatka do wycierania instrumentu od środka – najlepiej, żeby była wykonany z irchy, lub innego materiału dobrze wchłaniającego wodę. Dużo lepiej jest kupić taką szmatkę niż wykonać samemu, ponieważ są one wykonywane z dobrego materiału, mają odpowiednią długość i wszyty ciężarek, który ułatwia przeciągnięcie jej przez instrument. Dobre szmatki produkują takie firmy jak BG i Selmer Paris.

Smar do korków – przydaje się głównie przy nowym instrumencie, gdzie korki nie są jeszcze dobrze dopasowane. Jednak dobrze jest mieć go zawsze przy sobie na wypadek wyschnięcia korka.

Szmatka do polerowania klap – przydaje się do wycierania instrumentu oraz odtłuszczania klap. Dobrze jest ją mieć w futerale aby w razie czego było przetrzeć instrument co uchroni palce przed ich ślizganiem się na klapach.

Stojak na klarnet – przyda się on w wielu sytuacjach. Dzięki niemu nie musimy kłaść klarnetu w niebezpiecznych miejscach, narażając go na wykrzywianie klap lub upadek.

Mały śrubokręt – śrubki podczas użytkowania potrafią się nieznacznie odkręcić, co niezauważone, może w rezultacie prowadzić do okręcenia się klapy.

Podsumowanie

Pomimo samodzielnej konserwacji zaleca się, aby każdy instrument średnio raz na rok należy zanieść lub wysłać na przegląd techniczny. Podczas takiego przeglądu specjalista stwierdza jakość materiału, jakość poduszek, równość klap, może zniwelować luzy w klapach i wyczyścić instrument w trudno dostępnych miejscach.

Komentarze