Flety proste

Flet prosty, należy do grupy instrumentów dętych drewnianych. Jest jednym z najprostszych instrumentów muzycznych. Wywodzi się od ludowej fujarki i posiada podobną do niej konstrukcję. Dźwięk na flecie prostym wydobywa się poprzez dmuchanie w ustnik. Powietrze w komorze rezonacyjnej zostaje rozdzielone na dwa strumienie, z którego jeden opuszcza instrument przez szczelinę, a drugi poddany wibracji przepływa przez prostą rurę. Bardzo podobną konstrukcję mają piszczałki organów. Otwory nawiercone w rurze odkrywane lub zakrywane palcami grającego ( a przy większych jednostkach z pomocą klap), kształtują wysokość dźwięku.
Flety proste posiadają dźwięki podstawowe c lub f ( są to tak zwane dźwięki puste – wydobywane bez przykrywania dziurek). Prostota instrumentu oraz pozorna łatwość gry powoduje, że jest popularny wśród amatorów oraz wykorzystywany jako instrument w nauce muzyki na zajęciach. Jest on właściwie jednym z najstarszych instrumentów muzycznych. Używany był powszechnie do połowy XVIII wieku jako instrument zespołowy i wirtuozowski instrument solowy (szczytowym osiągnięciem są tu utwory H. Purcella, A. Vivaldiego, G. Ph. Telemanna, a zwłaszcza dwa Koncerty Brandenburskie J.S. Bacha). Później instrument był wykorzystywany coraz rzadziej. Jednym z ostatnich jego wystąpień w praktyce koncertowej była partia w operze Ch. W. Glucka "Orfeusz i Eurydyka".

Konstrukcja fletów prostych ewoluowała w czasie. Flety renesansowe miały mniejszą skalę (oktawę i kwintę), niż flety barokowe (dwie oktawy i sekundę). Doświadczeni wykonawcy potrafią grać jeszcze wyżej; istnieje też możliwość uzyskania dwudźwięków na flecie prostym.

Flety proste zarówno w przeszłości jak i obecnie produkowane są z drewna lub plastiku. Zdecydowanie lepszą jakością i bardziej miękkim brzmieniem charakteryzują się flety drewniane. Ich budulcem jest zazwyczaj drewno klonu lub gruszy. Jest to drewno stosunkowo miękkie, przez co dźwięk z nich wydobywany jest stosunkowo delikatny, miękki, o prostym tembrze. Bardziej twarde drewno: śliwy, bukszpanu, czy jeszcze twardsze: palisandra, tulipanowca czy hebanu doskonale nadaje się do produkcji fletów koncertowych o bogatej barwie dźwiękowej.

Na początku XX wieku popularność zdobyły flety z palcowaniem niemieckim, gdzie piąty otwór był zdecydowanie mniejszy niż czwarty. Ułatwiało to grę gamy C-dur (w przypadku fletów z dźwiękiem podstawowym c) lub F-dur (w przypadku fletów z dźwiękiem podstawowym f), oraz melodii diatonicznych na nich opartych. Ułatwienie palcowania dla diatoniki przekłada się jednak na trudności związane z palcowaniem w chromatyce. Flety niemieckie są uwspółcześnioną wersją fletów barokowych (z palcowaniem angielskim), różnią się od nich zarówno pod względem brzmienia, temperacji skali, jak i wyglądu. Są stosowane również w dzisiejszych czasach w szkolnictwie muzycznym.

Mimo, że powszechnie znany jest tylko jeden rodzaj fletu prostego, ich rodzajów jest tak naprawdę bardzo wiele. Wśród podstawowych rozmiarów tego instrumentu rozróżniamy flet sopranino, sopranowy, altowy, tenorowy i basowy. Oprócz tego istnieje jeszcze kilka, bardzo rzadko spotykanych odmian fletu prostego. Są to: garklein – flet o najwyższym brzmieniu, posiadający skalę od c2 do d4, flet kontrabasowy, flet subkontrabasowy oraz flet oktokontrabasowy, brzmiący bardzo nisko i posiadający skalę od F wielkiego do g1.

Podsumowanie
W dzisiejszych czasach flet poprzeczny przechodzi swojego rodzaju renesans. Ze względu na swoje charakterystyczne brzmienie i niewielkie rozmiary jest często stosowany w muzyce folkowej, zespołach grających muzykę celtycką, jak również w muzyce rozrywkowej.