Podjęcie nauki gry to wielkie wyzwanie, ale też ogromna przyjemność. Zanim jednak rozpocznie się nasza muzyczna przygoda, trzeba się do niej solidnie przygotować.
Pierwszym krokiem jest wybranie dopasowanego do naszych potrzeb instrumentu. Proces ten inny jest w przypadku dziecka, inny w przypadku dorosłego. Osoba dorosła ma znacznie łatwiejszą sytuację, ponieważ nie ma kłopotu z dopasowaniem rozmiaru instrumentu. Pomimo zróżnicowania wzrostu wśród dorosłych ludzi, nawet osoba niska powinna zdecydować się na instrument pełen, 4/4. Dlaczego? Głównie ze względu na walory brzmieniowe. Bardzo ciężko jest odnaleźć mniejszy instrument, który donośnością i barwą dźwięku dorównałby pełnowymiarowym skrzypcom, altówkom, czy wiolonczelom. Jeśli chodzi o dzieci, wybór odpowiedniego rozmiaru jest kluczowy. Źle dopasowany instrument może uprzykrzyć naukę i uniemożliwić dobre ustawienie aparatu gry.
Jak wybrać odpowiedni rozmiar instrumentu?
W przypadku doboru skrzypiec, najbardziej istotnym czynnikiem nie jest wzrost, a długość rąk. Zanim sprawdzimy na dziecku konkretny model instrumentu, to by ułatwić sobie zadanie należy zmierzyć wyciągniętą w bok lewą rękę, z otwartą dłonią, której spód skierowany jest w górę. Przykładamy początek miarki do lewego boku szyi, a kończymy pomiar na nadgarstku, tam gdzie zaczyna się dłoń.
I tak odpowiednio dla danych długości, dobieramy wielkość skrzypiec:
• Długość ręki:
<39 cm - rozmiar: 1/8
<44 cm - rozmiar: 1/4
<49 cm - rozmiar: 1/2
<52 cm - rozmiar: 3/4
54 cm i więcej - rozmiar: 4/4
Dla jeszcze drobniejszych maluchów dostępne są instrumenty 1/16. Często też zdarza się, że dziecko klasyfikujące się już do gry na skrzypcach o pełnym rozmiarze, odczuwa dyskomfort związany z wielkością instrumentu, a związane jest to np. z długością palców – dobrym rozwiązaniem są w takim wypadku skrzypce w rozmiarze 7/8.
Kryteria wyboru altówki są bardzo podobne, jednak zamiast ułamków, do klasyfikacji rozmiarów altówek najczęściej używa się cali.
Także w analogicznym do skrzypiec pomiarze lewej ręki, altówkę dobrać można w ten sposób:
• Długość ręki:
<58 cm - rozmiar: 12”-13”
<63 cm - rozmiar: 14”
<65 cm - rozmiar: 15”
<67 cm - rozmiar: 15,5”
<68 cm rozmiar:16”
68 cm i więcej - rozmiar: 16,5”
Bardzo często altowioliści rozpoczynają swoją karierę od nauki gry na skrzypcach. Jest to dobra metoda, kiedy myślimy odpowiedniej ścieżce edukacji dla małego dziecka. Drobnemu muzykowi może być bardzo ciężko rozpocząć naukę od tak dużego instrumentu. Ucząc się gry na skrzypcach można po paru latach przenieść dziecko do klasy altówki, wiedząc, że ma ono już solidne zaplecze techniczne i inne umiejętności.
Dobór wiolonczeli różni się trochę od doboru odpowiednich skrzypiec czy altówki. Przy największym z tych trzech instrumentów, czynnikiem decydującym jest jednak wzrost, nie długość rąk. Jak dobrze dopasować odpowiednią wiolonczelę? Otóż najlepiej jest to zrobić przy jej użyciu: siadamy na krześle, na tyle wysokim aby nasze kolana były zgięte pod kątem 90 stopni. Chwytamy wiolonczelę w odpowiedni sposób (między kolanami, opierając na mostku) i sprawdzamy:
• górny brzeg wiolonczeli powinien opierać się o nasz mostek
• dolna część wcięcia po bokach (wycięcia przy „efach”) powinna przylegać do lewego kolana
• szyjka wiolonczeli powinna być kilka centymetrów oddalona od lewego ramienia
• kołek od najniższej struny C powinien znajdować się obok lewego ucha
Jest to prosty i dość rzetelny sposób na dopasowanie odpowiedniej dla nas wielkości instrumentu. Pamiętajmy jednak, że dla naszego dobra najlepiej po dokonaniu samodzielnego zakupu skonsultować go z profesjonalistą.
Brzmienie i komfort wydobycia dźwięku
Na co, poza rozmiarem powinniśmy zwrócić uwagę kupując instrument? Otóż wspólną zasadą dla wszystkich chordofonów smyczkowych jest brzmienie i komfort wydobycia dźwięku, ponieważ instrument powinien być dla muzyka przede wszystkim wygodny.
Aby to sprawdzić, należy skontrolować wysokość strun nad gryfem, czy grając w wysokich pozycjach jesteśmy w stanie docisnąć strunę do podstrunnicy. Jeśli nie, oznacza to najprawdopodobniej, że za wysoki jest podstawek, na który również trzeba zwrócić szczególną uwagę – nie może być on zbyt masywny, a powinien tworzyć odpowiedni łuk (stąd jego zwyczajowa nazwa „mostek”).
Sprawdzając wygodę instrumentu powinniśmy też ocenić jego wagę (ponieważ zbyt ciężki instrument znacznie utrudni nam naukę) oraz grubość szyjki. Zbyt masywna szyjka sprawi, że będziemy musieli włożyć zdecydowanie więcej wysiłku, by osiągnąć biegłość palców lewej ręki, czy ładne vibrato. Jeśli już znajdziemy dopasowany pod względem ergonomicznym instrument, należy sprawdzić jego brzmienie.
Dźwięk powinien być nośny, dobrze słyszalny, ale jednocześnie skrzypce, altówka czy wiolonczela powinny dawać nam możliwość kreowania dźwięku w zróżnicowanej dynamice – od ledwie słyszalnego piano, do monumentalnego forte.
Dźwięk na wszystkich czterech strunach powinien być wyrównany. Jedna struna nie powinna być głośniejsza, odbiegająca barwą od drugiej, a każda z nich powinna reagować błyskawicznie w kontakcie ze smyczkiem, nie dając sobie czasu na rozedrganie.
Brzmienie dobrego instrumentu pozbawione jest niechcianych szmerów i szumów, jest czyste i pełne, a kiedy trochę mocniej dociśniemy smyczek, nie powinno się załamywać ani tworzyć przydźwięków. Zostaje pewna doza tolerancji dla instrumentów nowych, ponieważ drewno potrzebuje czasu, by się rozegrać. Zachowajmy jednak zdrowy rozsądek i pamiętajmy, że instrument o bardzo nieatrakcyjnym dźwięku, najprawdopodobniej nawet po rozegraniu nie będzie brzmiał pięknie.
Z kolei kupując instrument używany lub nawet zabytkowy, przyjrzyjmy się dokładnie czy nie ma na nim żadnych pęknięć, lub czy nie jest w inny sposób uszkodzony. W razie wątpliwości najlepiej skonsultować się z lutnikiem. Powyżej wymienione kryteria są niezwykle istotne – może teraz początkujący muzyk nie potrafi grać tak intensywnie i dynamicznie, ale z pewnością kiedyś rozwinie skrzydła i pożałuje nieodpowiedniego zakupu.
Jeśli chodzi o pozostałe walory brzmieniowe, gama instrumentów jest naprawdę bardzo zróżnicowana, zatem jest to również rzecz gustu – niektórzy wolą instrumenty mocniejsze i twardsze, inni te delikatniejsze i bardziej wyważone. Początkującemu muzykowi może być trudno rzetelnie ocenić wszystkie te elementy, zwłaszcza, że inaczej odbieramy brzmienie instrumentu przy uchu w trakcie grania, a inaczej w przestrzeni akustycznej, gdy słuchamy innego wykonawcy. Dlatego najlepiej jest wybrać instrument pod okiem bardziej doświadczonego muzyka, lub zostawić sobie możliwość zwrotu zakupu i wyboru innego, po konsultacji z profesjonalistą.
Strona korzysta z plików Cookies w celu realizacji usług zgodnie z Polityką Cookies. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do cookies w Twojej przeglądarce.
Wszystkie prawa zastrzeżone. Copyright 1999 - 2025 - M.Ostrowski Sp. J. | Polityka prywatności | Polityka cookies
