Wybór akcesoriów do instrumentów smyczkowych – podpórki, kalafonie, podbródki i pozostałe akcesoria

Wybór odpowiedniego, dostosowanego do naszych potrzeb instrumentu to oczywiście rzecz kluczowa w rozpoczęciu nauki. Jednak zauważyć trzeba również, że skrzypce i smyczek nie wystarczą, by solidnie rozpocząć naszą muzyczną przygodę. Istnieje wiele akcesoriów podnoszących komfort grania - niektóre są niezbędne do podjęcia nauki, inne potrzebne są do konserwacji instrumentu – na bardziej lub mniej zaawansowanym poziomie. Kiedy kupujemy instrument, jest on już z reguły wyposażony w tzw. „garnitur” – czyli elementy, których nie ściągamy po każdym graniu - takie jak podstawek, kołki czy strunociąg. Lecz nie na tym kończy się lista potrzebnych akcesoriów.

Podpórka
Podpórka – inaczej nazywana „żeberkiem” lub „szyną” to narzędzie absolutnie niezbędne, tylko dzięki niemu początkujący nauczy się poprawnie trzymać instrument (tzn. trzymać go stabilnie pomiędzy barkiem a brodą, nie podpierając go rękoma). To element zakładany na tylną płytę instrumentu. Należy wybrać model adekwatny dla jego rozmiaru.

Dla początkującego najlepiej byłoby, gdyby podpórka wybierana była pod okiem pedagoga, gdyż pomoże on odpowiednio dostosować ją do poprawnego aparatu gry. Jednakże istnieją modele bardzo uniwersalne i elastyczne. Najbardziej popularna wśród uczniów, zarówno skrzypków jak i altowiolistów, jest marka Wolf, posiadająca różne wersje solidnych podpórek – składane, regulowane, nawet w wersji dla leworęcznych. Mają one również przystępne ceny i są dobrej jakości.

Warto wymienić też bardziej popularnego wśród profesjonalnych muzyków producenta żeberek Kun. Model Bravo wykorzystywany jest nawet wśród koncertujących na całym świecie muzyków. Jest nieco niższy od Wolfa, dlatego nie jest zbyt popularny wśród dzieci, które potrzebują solidniejszego „rusztowania”. Kun posiada modele drewniane, plastikowe, ze składanymi nóżkami, lub bardzo lekkie, wykonane z włókna węglowego żeberka Kun Voce. Firma ta, zarówno jak i Wolf, ma w ofercie również małe, kolorowe podpórki, już od rozmiaru 1/16.

Bardzo dobrym, a dużo tańszym odpowiednikiem podpórek znanych firm są żeberka Everest w wersji podstawowej lub kolorowe modele Spring. Może nie są aż tak wytrzymałe jak te najbardziej cenione modele znanych marek, ale w podstawowej nauce na pewno świetnie się sprawdzą.

Podpórka skrzypcowa

Kalafonia
Kalafonia – i to koniecznie kalafonia do włosia smyczkowego zakupiona w sklepie muzycznym! Pomylenie jej z kalafonią do lutowania może mieć fatalne skutki i zniszczyć całe włosie.

Dlaczego jest niezbędna? Otóż włosie założone na smyczek po pewnym czasie zużywa się, traci swoją przyczepność i szorstkość, które odpowiedzialne są za wprawienie struny w drganie, produkując dźwięk. Używanie kalafonii przedłuża życie smyczka i uniemożliwia mu ślizganie się po strunach, pozwalając bez zbędnego użycia siły wydobyć ładny dźwięk.

Jedną z najwybitniejszych kalafonii jest kalafonia Andrea, model A piacere. Dostępna jest zarówno dla skrzypiec jak i altówki, wiolonczeli oraz kontrabasu. Do wyboru mamy wersję solistyczną oraz orkiestrową. Jest ona bardzo wydajna, wystarczy przeciągnąć 3-4 razy po całej długości włosia, aby uzyskać odpowiednią przyczepność

Jakie kalafonie są jeszcze godne polecenia?
Jeśli chodzi o kontrabas, są to kalafonie Liebenzeller, lub dużo tańsza, produkcji austriackiej kalafonia Petz, dostępna w wersji miękkiej, średniej i twardej. Warta uwagi jest również marka Kolstein – wersja standardowa lub duo-pak - połączenie twardej i miękkiej w jednym opakowaniu. Kolstein produkuje kalafonie dla wszystkich instrumentów smyczkowych.

Dla skrzypiec, altówki i wiolonczeli pojawiła się na rynku nowa, ciekawa kalafonia Strad, w pięknym opakowaniu, wyprodukowana w Paryżu. Inne warte uwagi, tańsze marki dla mniejszych instrumentów smyczkowych to Bernardel, Pirastro (wszystkie modele), i D’addario Kaplan. Wybór kalafonii jest bardzo szeroki, również pod względem cenowym. Należy jednak pamiętać, że raz zakupiona kalafonia nie może służyć przez lata – produkt ten traci z czasem świeżość i swoje właściwości. Kalafonię należy wymienić przynajmniej raz w roku.

Kalafonia D'Addario, źródło: muzyczny.pl

Ściereczka do czyszczenia
Ściereczka do czyszczenia – nawiązując do poprzedniego punktu, użycie świeżo nasmarowanego kalafonią smyczka pozostawia osad na instrumencie. Absolutnie konieczne jest wycieranie instrumentu po każdym graniu, ponieważ lepki osad z kalafonii wżera się w lakier i może spowodować jego zmatowienie, co bardzo ciężko jest później uratować.

Świetnie sprawdzają się w tej roli szmatki flanelowe lub wykonane z mikrofibry, ponieważ jest to materiał bardzo miękki i delikatny, doskonale zbierający kurz i osady. Pamiętajmy jednak by odpowiednio ją prać – najlepiej ręcznie, używając tylko szarego mydła i nie za gorącej wody. Marką produkującą takie akcesoria jest Bella Cura, oferująca całą gamę płynów, past do czyszczenia, nawilżanych i suchych ściereczek. Ściereczki ma również w ofercie firma Kolstein, Planet i Bam.

Metronom i tuner
Metronom, tuner – może nie są to narzędzia bezpośrednio związane z tematem wyposażenia instrumentu, ale na pewno pomogą nam w nauce. Tuner ułatwi strojenie skrzypiec początkującym adeptom, a metronom zawsze wprowadzi porządek do naszego ćwiczenia.

Na rynku dostępne są metronomy mechaniczne i elektroniczne, w zależności od preferencji muzyka. Najlepiej wybrać sobie metronom wraz z tunerem, unikniemy noszenia dodatkowego balastu w futerale. Świetnie sprawdzają się urządzenia firmy Korg, przykładowo model TM-50. Sklepy muzyczne pękają w szwach od przeróżnych metronomów i tunerów. Nie trzeba się kierować żadnymi specjalistycznymi kryteriami wybierając odpowiedni sprzęt dla nas.

Tuner do instrumnetów strunowych, źródło: muzyczny.pl

Nawilżacz
Nawilżacz – Jest to narzędzie pomagające utrzymać odpowiednie nawilżenie instrumentu od środka. Ma formę dziurawego wężyka z gąbeczką w środku. Nasącza się go wodą trzymając przez ok 15 sekund pod bieżącą wodą, usuwa nadmiar wody, wyciera go do sucha i umieszcza w „efie” – jednym z dwóch bocznych otworów na wierzchniej płycie. Wilgoć jest stopniowo uwalniana we wnętrzu instrumentu, zapobiegając rozklejeniom i pęknięciom. Najbardziej zaufanym producentem nawilżaczy do wszystkich instrumentów smyczkowych jest firma Dampit.

Podsumowując
Wyżej wymienione akcesoria są bazą do rozpoczęcia nauki oraz umiejętnej konserwacji naszego narzędzia pracy. Końcowy wybór wszystkich akcesoriów jest bardzo indywidualny. Po kilku latach grania i testowania rozmaitych przyborów, na pewno znajdziemy swoich faworytów wśród producentów dostępnych na rynku. Pamiętajmy, że stan naszego instrumentu i jakość używanych przez nas akcesoriów ma odbicie w jakości wydobywanych przez nas dźwięków.