Garnitur skrzypcowo-altówkowy. Odpowiedni wybór podstawowych akcesoriów.

Oprócz pudła rezonansowego, szyjki, podstrunnicy i ślimaka, do wydobycia dźwięków z instrumentu smyczkowego potrzebny jest zestaw akcesoriów pozwalających na założenie oraz odpowiednie utrzymanie strun. Zestaw taki nazywany jest zwyczajowo garniturem, a elementy wchodzące w jego skład są niezbędne w wyposażeniu każdych skrzypiec czy altówki. Jest to swego rodzaju stelaż, na którym trzyma się cała konstrukcja potrzebna do wydobycia dźwięku.

Jakość garnituru jest niezwykle istotna, ponieważ napięte struny wywołują duże ciśnienie i naprężenie na pudło rezonansowe – zadaniem garnituru jest utrzymać wszystko na swoim miejscu, oraz utrzymać prawidłowy strój instrumentu. Podstawowe garnitury skrzypcowo-altówkowe składają się ze strunnika (strunociągu), kompletu kołków oraz guzika. Możemy nabywać je osobno i w zestawach. Podstawowe sety składają się z trzech, ale natknąć się możemy również na takie złożone z czterech elementów – oprócz trzech podstawowych, dołączony jest także podbródek.

Garnitur skrzypcowy wykonany z hebanu, źródło: muzyczny.pl

Na jaki garnitur najlepiej się zdecydować?
Na rynku dostępna jest szeroka oferta różnego rodzaju garniturów. Pierwsza rzecz, na którą powinniśmy zwrócić uwagę to wielkość. Oczywistym jest, że należy dobrać akcesoria w rozmiarze swojego instrumentu. Montowanie pełnowymiarowego garnituru do mniejszych skrzypiec, tak „na zapas”, niestety nie wchodzi w grę. Po prostu z każdym kolejnym, większym modelem instrumentu trzeba będzie wymienić również akcesoria. Jeśli chodzi o altówki, niezależnie od tego czy posiadamy altówkę 38” czy 42”, akcesoria pozostają jednakowe.

Uwagę zwrócić należy także materiał wykonania. Wbrew pozorom nawet takie detale jak strunociąg utrzymujący struny na instrumencie, ma wpływ na ogólne brzmienie skrzypiec czy altówki! Najbezpieczniejszym wyjściem będą elementy drewniane – nie mają tendencji do brzęczenia. Jednak nie jest to zasada – dobrej jakości strunnik z tworzywa sztucznego również może należycie spełnić swoją funkcję, popularniejsze są jednak one wśród wiolonczelistów.

Garnitur skrzypcowy wykonany z palisandru, źródło: muzyczny.pl

Z akcesoriów drewnianych wyróżnić możemy hebanowe, palisandrowe i bukszpanowe. Heban jest najtwardszym drewnem odpornym na odkształcenia i naprężenia wywołane przez struny. Bukszpan i palisander są nieco bardziej miękkie, ale odpowiednio wykonane akcesoria powinny posłużyć przez lata. Bukszpanowy garnitur ma dodatkowe walory estetyczne – kolor tych akcesoriów pięknie prezentuje się na instrumentach. Jeśli chodzi o estetykę, akcesoria z reguły dobiera się w jednym kolorze, w wybranym przez siebie modelu. Dostępne są przykładowo kołki zakończone ozdobną kulką, błyszczącym elementem lub rzeźbione na kształt serca. Wybór jest szeroki, a ostateczna decyzja zależy od tego, jaki typ nam się podoba i najbardziej pasuje do instrumentu.

Jeśli chodzi o dobór podbródka, nie powinien on być uzależniony tylko od wyglądu pozostałych części garnituru. Podbródek musi być wygodny. Jest to podstawowa i zdecydowanie najważniejsza jego cecha. Niektóre osoby preferują podbródki umieszczane na boku, inni na środku. Dostępne są modele głębsze, płytsze, małe, duże, drewniane czy antyalergiczne. Ważne, aby umożliwił nam swobodne trzymanie instrumentu i nie wywoływał otarć oraz bólu na brodzie.

Jeśli chodzi o montaż garnituru, najbardziej polecam wizytę u lutnika. Prawidłowe zamontowanie kołków nie wymaga zbyt wielkiego doświadczenia, ale strunnik z folgą czy guzik to już nieco większa ingerencja w instrument. Nie sam garnitur jest problemem, ale ustawienie podstawka, które ma decydujący wpływ na dźwięk instrumentu, nawet w milimetrowych różnicach. Garnitur zmieniany jest raz na kilka lat, nie warto więc oszczędzać na prawidłowym ustawieniu akcesoriów. Oszczędzi to nam nerwów przy ćwiczeniu oraz jakichkolwiek uszczerbków na instrumencie.